Begeleiding in bewustwording logo
Contact Verken met mij Bijsluiter
Contact, navigatie, nieuwsbrief & meer Contact
Search
Search
Typ hier je zoekopdracht in...

Mens-zijn

Des te beter je jezelf kent, des te meer van de wereld je kunt kennen.

Hoe wil jij als mens zijn? Hoe goed, diep, echt wil je jezelf kennen? De kans is groot dat dit belangrijke vragen voor jou zijn, aangezien je deze website bezoekt. Zijn het leren van levenslessen, zelfreflectie, leven vanuit ambitie en intuïtie, persoonlijke en spirituele ontwikkeling en een liefde voor bewustwording normaal voor jou? Zo ja, dan beschik je vast ook over een bron van vreugde, positieve energie en levenslust!

Als mens beschik je over een mooi ‘ruimtepak’: een lichaam inclusief hersenen. Het is ons ‘instrument’, een hyperintelligente creatie van de natuur die je bekwaam kunt leren hanteren. Met je keuzes vorm je dat instrument, waar je bijstaat.

Op deze pagina vind je een selectie mensen en hulpmiddelen die mij hebben geïnspireerd in die ontwikkeling. Hun diverse kennisgebieden kun je zien als puzzelstukjes, soms paradoxaal, om met elkaar in verbinding te brengen.

En, misschien ten overvloede, maar toch goed om te onthouden: geen mens(elijke bron) is feilloos in zijn/haar vorm en ieder mens heeft zijn/haar verwondingen en (nog) onwetendheden. Voel wat -in hen- je aanspreekt en oogst daar de les van!

Waar benutten we onze levenstijd voor?

Als je voldoende aandachtig door je oogwimpers heen observeert wat er is, in jou en in de zintuiglijk waarneembare wereld, dan kom je op de essentie van aanwezigheid uit, awareness, het pure zijn, de bron van alles. Daaruit volgen wijze ingevingen over wat je hier kunt doen. Los van of ‘het de bedoeling van het leven is’, is het logisch om het levensproces te zien als bewustwordingsproces, als tijd om onszelf te verlichten (helen, ontwikkelen, bevrijden) omdat we daarmee de kwaliteit van ons innerlijk leven en van onze levensomstandigheden verhogen. Genieten, genezen en ontspannen!

Helpers en hulpmiddelen

Er zijn vele helpers en hulpmiddelen om je daarin te steunen. Onderstaand overzicht met helpers en hulpmiddelen is allereerst bedoeld voor jou, om je te oriënteren op wat je aanspreekt. In mijn begeleiding kunnen ze ook aan bod komen, als ons dat relevant lijkt en mits ik er voldoende kennis van heb om met je mee te kijken door deze specifieke kennisbril. Let wel: geen enkele theorie of methode is zaligmakend en werkt voor iedereen altijd. Direct naar: overzicht van de pagina.

Parallel: onder Hoe dan? vind je concrete tips en oefeningen.

Specialist, doorverwijzing, klik

Als je op zoekt bent naar een specialist in een van de genoemde visies en methoden, dan vind je via de links mogelijk iemand die bij jou past. Zie de links als ingangen voor wat je zou kunnen helpen en zoek eventueel zelf verder naar de geschikte persoon of website voor jou. Je kunt me ook mailen voor advies, overleg of een doorverwijzing.

Parallel: op de pagina Collega’s vind je een korte lijst met doorverwijzingen naar hulpverleners met een specifieke expertise.

Eerst present zijn, daarna mens-zijn

In mijn ervaring is het vermogen van de hulpverlener om present te zijn en de klik met ‘de mens achter de hulpverlener’ belangrijker dan diens CV of de gehanteerde methode an sich. De staat van iemands bewustzijn, de mate waarin een hulpverlener bij zichzelf en jou aanwezig kan zijn, is bepalend voor hoeveel jij diegene in veiligheid en begrip kan vertellen en de zuiverheid waarmee diegene kennis kan aanreiken. Hulpverlening zou zoveel mogelijk een respectvolle, wederkerige samenwerking moeten zijn. Meer daarover kun je lezen op de pagina’s Begeleiding en Jij en ik.

Wat kun je al? Wat weet je al? Laten we dat inzetten!

In mijn begeleiding kun je alles benoemen wat er in je leeft. Je kunt je veilig voelen om jouw (ongepolijste) wijsheid in te brengen. En vrij voelen om te zeggen met welke bril je naar jezelf of een situatie uit je leven wilt kijken, zodat we bewustwording concreet invulling kunnen geven. De basis is dat je wordt uitgenodigd en uitgedaagd om je verder te ontwikkelen met de vermogens, eigenschappen en vaardigheden die je al in je hebt. We leggen dwarsverbanden; wat kun je al wat je elders kunt toepassen?

Eerste hulp bij onderzoeken

Heb je de Bijsluiter trouwens al gelezen voor nog een hele trits aan context, nuances en richtingaanwijzers? Bijzonder van toepassing op deze pagina zijn de volgende artikelen:

    Ik wens je alle hulp, liefde en moed in je persoonlijke ontwikkeling tot mens-zijn.

    “Ga voor jezelf door het vuur.”
    styling bubbles

    Emotionele & lichamelijke gezondheid

    Inleiding bij dit onderdeel over emoties en lichaam

    Onze lichamen zijn intelligent in hun autonome en zelfherstellende vermogens, ze zijn opgebouwd uit de hoogste intelligentie en ze geven signalen af die je intelligent kunt gebruiken. Het uitgangspunt dat elke situatie en omstandigheid, elk symptoom, elke emotie, elke lichamelijke sensatie, elke fysieke toestand, helpend kan zijn voor ieders bewustwording en misschien zelfs zo is bedoeld, biedt de ruimte en openheid om er leerzaam en onderzoekend mee om te gaan. Een heldere ‘ping’ in het nu.

    Een gevoel wil gevoeld worden

    Elke emotie, elk lichamelijk signaal, elke fysieke toestand… alles wat we (onbewust) voelen moet (bewust) gevoeld mogen worden. Een gevoel wil gevoeld worden (als je je inleeft in wat een gevoel wil, dan kom je op dit neutrale antwoord uit). Dat is zijn bestaansrecht. Wat er vervolgens met dat gevoel wordt ‘gedaan’ in actie of innerlijke verwerking, dat is een te onderscheiden vervolgstap. Het gevoel op zichzelf wil niets anders dan mogen bestaan, zo lang als nodig is om er betekenis aan te verlenen.

    En stel dat het leven op aarde een tussenstation is?

    Stel, transcendentie is het doel van ons bestaan zoals in alle religies en spirituele stromingen wel in enige mate wordt gezegd, dan is -vanuit dat absolute, verlichtende perspectief- het tijdelijke en dus ook het fysieke lichaam op die lange termijn niet belangrijk. Echter, zolang en als wij op aarde in leven zijn om aan onszelf te werken, is het lichaam super belangrijk en kostbaar. Dit kan iedereen aan den lijve ondervinden door op te merken welke invloed ons lichaam heeft op hoe we ons voelen. We kunnen ons lichaam en emoties beter niet negeren of verwaarlozen. Dat wel doen, berokkent zelfs schade (lichamelijke ongezondheid, emotionele verwaarlozing, mentale starheid, relationele en sociale problemen).

    We zijn nu eenmaal (ook) hier, gefuseerd met een lichaam.

    Het lichaam is er

    Het (er)kennen van de realiteit en alle lagen ervan, inclusief de fysieke en emotionele aspecten, vloeit logisch voort uit onze aanwezigheid hier. Door jezelf te trainen om in contact te zijn met (wat niet hetzelfde is als geïdentificeerd zijn met) het lichaam (aardse) en het onzichtbare (spirituele), kun je stabiliteit en zelfvertrouwen ervaren en in het moment aanvoelen wat een goede keuze is. Bewustzijn ontwikkelen over ons lichaam en de emoties die we voelen, en daar een respectvolle samenwerking mee opbouwen, is een belangrijk proces in het leven.

    Parallellen:

    En dan volgen nu een aantal hulpmiddelen om (meer) bewustzijn over emoties te vergaren en te onderhouden, plus een aantal ingangen om te leren over lichamelijke gezondheid en hoe die te verbeteren.

    Terug naar het overzicht

    Voeding en reiniging van je lichaam

    Hoe behandel je je lichaam, wat eet je, hoe vind je uit wat past bij jou? Zijn er absolute regels en waar is het relatief en individueel? Wat is goede voeding en voor wie is wat goed? Als je verder wilt of moet kijken dan de standaard voedingsadviezen, opent zich een jungle aan tegenstrijdige en verwarrende informatie, die tot een dieper begrip van de vele verschillende individuele ervaringen leidt. Je toewijding aan gezondheid en je passie om langdurig, veel informatie te verwerken, gaan je door dit proces heen helpen.

    Het inzicht dat ik uit eigen ervaring met trial and error heb verkregen, is dat hier een cliché waarheid geldt: elk lichaam is uniek en heeft een uniek spijsverteringssysteem. Als je jouw lichaam leert kennen, kun je gaan uitproberen en je voeding goed leren kiezen. Vele adviezen en diëten worden als absolute feiten gebracht door een erkend instituut of een overtuigende arts, wetenschapper of ervaringsdeskundige. Het werk van onderstaande mensen is slechts bedoeld als voorzetje om tot genuanceerde kennis te komen over de voeding die bij jouw lichaam in jouw levensfase past.

    Parallellen:

    Atlas of emotions

    Website voor een eerste bewustwording van emoties: AtlasofEmotions.org.

    Hoe we die in onze lichamen ervaren, is hier gevisualiseerd: Aalto.fi/en/news/finnish-research-team-reveals-how-emotions-are-mapped-in-the-body.

    Parallel: de animatiefilm ‘Inside out’, te vinden op de pagina Awakening art onder Films & documentaires – opliftend, waarin vijf basisemoties (blijdschap, angst, boosheid, verdriet, walging) en hun waarde worden verbeeld als karakters.

    De Emotie Encyclopedie

    Voor een meer complexe bewustwording van emoties geeft ‘De Emotie Encyclopedie’ van Vera Helleman je een raamwerk waarin acht (groepen) basisemoties zijn onderscheiden in frequenties en interpretaties: VeraHelleman.com/nl/product/De-emotie-encyclopedie-2017. Ook heeft zij opgericht: EmotieExpertiseCentrum.nl.

    The Emotion Code / The Body Code

    De Amerikaanse Bradley Nelson, van origine computerprogrammeur en chiropractor, schrijft over het lichaam als energieveld en haar inherente vermogen om zichzelf te helen. The Emotion Code biedt een methode voor het opsporen en helen van emoties: DiscoverHealing.com/the-emotion-code. The Body Code includeert die kennis en behandelt daarnaast onder andere traumatische effecten, allergieën, hinderende ideeën, pathogenen, organen en klieren, toxines en voeding in een systematische, kinesthetische, zelfstandig uitvoerbare helingsmethode: DiscoverHealing.com/the-body-code.

    Samengevat: de heling starten met een blijk van bewustzijn over het ‘hogere’. Daarna je onderbewuste vragen wat er aan de hand is via het vraagschema in het boek. Door de antwoorden te achterhalen via spiertesten komt de waarheid over de oorzaak binnen je bewuste bewustzijn. Zodra je dat bewustzijn hebt, kun je actie ondernemen zoals je voeding aanpassen of direct tot behandeling overgaan met een magneet.

    Emotionele strelingen

    Artikel: Verkenjegeest.com/emotionele-strelingen-beste-voedsel-ziel.

    Citaat uit het artikel:
    “Liefde, net als respect, heeft geen lichamelijk contact nodig om te worden getoond of gevalideerd. Emotionele strelingen kunnen ook op de werkplek worden gegeven, bijvoorbeeld wanneer een manager vertrouwen toont in zijn werknemers. Hij versterkt of waardeert ze met woorden van bewondering, respect en dankbaarheid. (…)

    Emotionele strelingen zouden tussen mensen moeten stromen als een warm briesje op een heerlijke zomermiddag. (…)

    Echter, en dit is goed om te weten, emotionele strelingen hebben ook een duistere kant.” (manipulatie of hypocrisie)

    Parallellen:

    Doodsangst

    Om intens door te dringen op ‘hoe angst voelt’ en ‘waar je precies bang voor bent’, is de video ‘Exploring the fear of dissolution or death’ van Rupert Spira behulpzaam: www.youtube.com/watch?v=vodw7hkJmwo.

    Parallellen:

    Woede / ‘The sacred gift of anger’

    Een vlammende uiteenzetting over de richtinggevende, gerechtvaardigde essentie van woede door Mark Passio: www.youtube.com/watch?v=bbmcyszfti8.

    Bring it on. Spit it out.

    Ongezouten, zonder nadere nuanceringen, relativeringen en beperkingen, uiting kunnen geven aan intense woede, boosheid, frustratie, ergernis en verdriet heeft een volkomen legitieme, genezende plek in je levensproces. Elk inzicht, elk oordeel, elke beoordeling, elke trigger, elke realisatie heeft een gevoelscomponent en daar mag en moet ruimte voor zijn. Elke ontdekking heeft zijn eigen pijn. Kwetsende ervaringen en schokkende feiten zijn nou eenmaal om watervallend te janken, droevig te huilen, vurig te foeteren. Authentiek uitleven wat er in je leeft en zo de emotie naar buiten bewegen, ontladen, is noodzakelijk voor een werkelijke verwerking. Het laten afvloeien van de emotie maakt die integratie lichamelijk, biochemisch voelbaar. Je lichaam voelt rustiger, schoner, lichter. Jij voelt je evenwichtiger, kalmer, vrediger.

    Hóe je uitdrukking geeft aan die emoties, dat is een volgende stap. Maar dát de emotie gerespecteerd, erkend en gevoeld wil worden, is een belangrijk besef voor elk bewustwordingsproces.

    Terug naar het overzicht

    Emotionele (on)volwassenheid

    Een echte eyeopener en uniek in het genre, dit boek van psychotherapeute Lindsay Gibson. Haar website: LindsayGibsonpsyd.com.

    Citaat van die website:
    “With the recent publication of my latest book, Adult Children of Emotionally Immature Parents, I have answered a question that has intrigued me for years: why do so many psychotherapy clients seem so much more together and self-aware than their family members? In other words, why are the least problematic people the ones seeking treatment?”

    Haar boeken:

    (Online zoeken brengt je bij vele samenvattende, aanvullende artikelen over dit thema.)

    Geciteerd van de kaft:
    “Niet alle ouders zijn emotioneel volwassen, of emotioneel beschikbaar voor hun kinderen. Ook als het je als kind fysiek aan niets ontbroken heeft, kun je veiligheid of liefde hebben gemist, wat doorwerkt in je volwassen leven. Misschien heb je geleerd je zo veel mogelijk aan te passen en niet te praten over wat je voelt. Misschien vind je het zelfs moeilijk om te weten wat je voelt. Als je als kind hebt geleerd altijd alert te zijn op de stemming van je ouders, is er weinig ruimte geweest voor jouw eigen emotionele ontwikkeling.

    Ongezien opgegroeid is geen boek over vergelding of schuld. Het is een troostrijk boek dat duidelijk maakt hoe het komt dat je je eenzaam of in de steek gelaten voelde en voelt binnen je eigen ouderlijk gezin. Psycholoog Lindsay Gibson legt uit waarom je ouders je in emotioneel opzicht niet voldoende konden geven en waarom zo veel pogingen tot een goed gesprek op niets uitliepen. Het geeft bevestiging en richting bij het aanleren van een nieuwe houding tegenover je vader en/of moeder én helpt te voorkomen dat de geschiedenis zich herhaalt in je eigen relaties.”

    Noot: als je je bewust bent van je eigen bewustzijnsgroei als prioriteit -en die kans is groot nu je interesse hebt in deze website- dan zul je jezelf bij het lezen van dit boek automatisch spiegelen aan de groeitheorie van emotionele (on)volwassenheid. Waar zitten voor jou de aandachtspunten, zo die er zijn?

    Persoonlijke noot: vragen die ik mijzelf als jonge vrouw stelde, waren hoe kan ik mijzelf aansporen tot meer dan de verwachte, generationele bewustzijnsgroei? en Hoe kan ik veel en snel leren, en een verschil maken in mijn familie en daarbuiten? En zo (onder andere) kwam ik uit bij bewustzijnsontwikkeling als meest fundamentele antwoord, oplossing, proces en doel. Deze groeispurt heb ik uitgebreid verwoord op de pagina Ilona Kuis bij Bijzondere momenten van bewustwording – Jongvolwassene: hoe kan ik exponentieel groeien?.

    Op weg naar mijn moederschap kwamen deze vragen erbij: waar zou mijn eigen kind mij onvolwassen of beperkt in kunnen vinden? Welke pijn, welk gemis, zouden de nieuwetijdskinderenZie voor een uitleg van dit begrip, inclusief nuchtere nuance, het kopje Nieuwetijdskind eerder op deze pagina.van nieuwetijdskinderen kunnen ervaren? Hoe kan ik met totaal helder bewustzijn deze disbalans of onbewustheid vóór zijn en levenslang een ware liefhebbende moeder voor mijn kind zijn en meegroeien met wat hij/zij van mij vraagt? Op ontspannen, positief geïnspireerde wijze vanuit heelheid (en niet alsnog uit eigen gemis).

    Deze vragen en bovengenoemd boek brachten mij niet alleen bij het mezelf evalueren en verder ontwikkelen op emotionele (on)volwassenheid, maar ook bij creatieve, tijdgeestoverstijgende verlengstukken daarvan zoals geestelijke en spirituele (on)volwassenheid. Wat is spirituele volwassenheid? Kun je meer of minder spiritueel beschikbaar zijn voor alles wat er te kennen valt op aarde en in onszelf?

    Parallellen:

    Terug naar het overzicht

    Verslaving

    Verslaving is een strategie om jezelf beter te voelen door niet te hoeven voelen wat er werkelijk in je omgaat. Deze twee auteurs delen diepe inzichten hieromtrent:

    • Gabor Maté, een Hongaars-Canadese arts en wereldwijd bekend trauma-expert, bekend van vele publicaties, bijvoorbeeld zijn boek ‘When the body says NO’. Zijn website: DrGaborMate.com.
    • Jan Geurtz, een Nederlandse schrijver en leraar, bekend van zijn boek ‘De verslaving voorbij’. Zijn website: JanGeurtz.nl. Zie voor meer werk van hem het onderdeel Bewustzijn, gewaarzijn – Jan Geurtz op de pagina Bewustijn.

    Warmtezorg (antroposofie)

    Het belang van warmte (fysiek, hart, geest) voor groei, ontwikkeling, herstel en genezing is een van de fundamenten van antroposofische zorg. Antroposofie heb ik ‘pas’ echt leren kennen in mijn moederschap vanaf 2022. Het activeren van warmte kende ik wel al eerder uit eigen ervaring, met name toen ik bijkwam van mijn overspannenheid in 2010-2013, onder andere met hulp van haptotherapie, sauna, psycho-educatie, (Dzogchen) meditatie en trainings- en spelacteren. Ik heb ervaren hoe (lijfelijke) bewustwording van ondergewaardeerde (niet-verwerkte) emoties tot een meer doorwarmd lichaam leidt, en andersom, hoe betere warmtezorg en fysieke koestering ondersteunen bij het bewust voelen van mijn binnenwereld.

    Het bewustzijn over het belang van warmte(zorg) is grondig beschreven in folders 55 (‘Warmte, kleding en gezondheid’) en 57 (‘Warmte is van levensbelang’) van het (antroposofisch) Centrum Sociale Gezondheidszorg, uitgegeven als ‘Gezichtspunten’. Zie Gezichtspunten.nl (tegen een kleine vergoeding te bestellen).

    Koudetraining

    Bewust omgaan met koud water is, zo heb ik zelf ervaren, een hele leuke, zinderende en breed toepasbare manier om kalm te blijven bij ijzige sensaties en om lichamelijke (stress-)reacties bewust en neutraal te ondergaan. Bewust zijn in een dompelbad of een ijsbad is zo cool.

    Ik deel hier een paar linkjes om koudetraining / -therapie onder de aandacht te brengen:

    Ter attentie: met koudetraining, evenals met sauna’s, geef je je lichaam de ervaring van een stressreactie, wat onder andere je cortisol verhoogt. Of dat op korte en lange termijn goed is voor jouw lichaam, is iets om voor jezelf te onderzoeken.

    Natuurlijk zien

    Deze website neemt je mee in hoe normaal en logisch het is (zou moeten zijn) om goede ogen te hebben, goed zicht, om natuurlijk te kunnen zien: Natuurlijkzien.nl. Dit werk van Saskia Naber is gebaseerd op de Batesmethode van de Amerikaanse oogarts William H. Bates. Ze deelt op deze website gratis, zonder dat je je gegevens hoeft achter te laten, de basis van gezonde ogen en hoe je je ogen gezonder kunt maken: Ontspannen, Verspringen, Ademen, Knipperen (OVAK).

    Citaat: “Onze ogen zijn perfect. Gemaakt voor ons lichaam en prima in staat om een leven lang goed te zien, zonder hulpmiddelen. Als je ze maar goed gebruikt.”

    (Voor meer websites en leraren, zie haar overzicht: Natuurlijkzien.nl/websites-en-leraren.)

    Terug naar het overzicht

    ‘De Sleutel tot Zelf-Bevrijding’ – Christiane Beerlandt

    De website van de stichting die in haar naam is opgericht na haar dood in 2015: ChristianeBeerlandt.com/De-Sleutel-tot-Zelf-Bevrijding.

    Encyclopedie van de psychosomatiek – Psychologische kernoorsprong en kernoplossing van 1300 ziekten en andere verschijnselen

    Geciteerd van haar website:
    “Dit boek beschrijft zeer diepgaand, in een voor iedereen begrijpelijke taal, de psychische, emotionele oorsprong van ongeveer 1300 ziekten. Het beschrijft ook de symbolische, psychologische betekenis van de verschillende lichaamsdelen en organen. Christiane Beerlandt toont ons hoe de kiem, de diepere reden waarom men een bepaalde ziekte ontwikkelt, waarom de ene mens wel en de andere niet vatbaar is voor dit of dat virus, zich bevindt op het psycho-emotionele vlak. De auteur is niet tegen geneesmiddelen, kruiden of andere therapeutische hulpmiddelen van buitenaf, maar wijst op het belang tegelijkertijd aan zichzelf te werken om het onderliggende psycho-emotionele probleem op te lossen. Pas dan kan fundamentele genezing plaatsvinden.”

    Zwangerschap, bevallen en baby

    Er is een zee aan informatie beschikbaar voor de zwangere vrouw en haar partner(s). Gemotiveerd door de komst van mijn eerste kindje, een zoon, in juni 2022, deel ik hier een aantal reflectievragen en (natuur-georiënteerde) informatielinks om andere (aanstaande) moeders en vaders te steunen in hun ouderschap. Ik vond het zelf waardevol om te spitten en diep(er) door te dringen tot ontwikkelde kennis rondom zoiets wezenlijks als het ontstaan, het ter wereld brengen en het begeleiden van een baby en onszelf als ouders. Die kennis gun ik iedere ouder en baby van harte.

    Parallellen:

    Reflectievragen

    • Wat is een baby?
    • Bij de geboorte, wat komt er ter wereld? Wat wordt er geboren?
    • Van wie is de baby, het kind? (het/een antwoord is te vinden in het onderdeel Wijsheid is… terug te vinden in alledaagse voorbeelden op de pagina Wat is wijsheid?)
    • De baby ‘het beste’ geven… waarvan, of beter gezegd, van wie?
    • De baby ‘beschermen’… waartegen, of beter gezegd, tegen (wat in) wie?
    • Hoezeer vertrouw en volg ik mijn baby in zijn/haar behoeften?
    • Wat ervaart een baby bij het sabbelen op een speentje?
    • In hoeverre is de schrijver / voorstander van een bepaalde opvoedingsmethode of -visie zelf voldoende volwassen (kindpijn geheeld, jeugdtrauma overstegen) om betrouwbaar en gezond advies te kunnen geven?
    • Welke wonden in mij (onzekerheden, trauma’s, schaduwen, beperkingen) komen aan het licht in bijzijn van mijn kind?
    • Hoe penibel is de positie van een baby, een kind, nu het overal ter wereld geboren kan worden en overgeleverd is aan de mensen bij wie het opgroeit?
    • En waarom is je baby zo locked eyes gebiologeerd door kunstlicht en zonlicht?
      (zou het…? LevenInLicht.nl/inspiratie/hooggevoeligheid-en-hoogsensitiviteit/heimwee-naar-het-licht)

    Informatielinks

    Zwangerschap:

    Bevalling, placenta en (halve) lotusgeboorte:

      Kraamzorg en consultatie:

      Borstvoeding:

      Hechting, huilen & communicatie:

      Bewust, holistisch, natuurlijk ouderschap:

      Als intermezzo tussen dit onderdeel over emotionele en lichamelijke gezondheid en het volgende onderdeel over gaven en begaafdheden volgt nu een tekst over het zelfbewust en waarheidsvindend omgaan met de beperkingen van de reguliere geestelijke gezondheidszorg.

      Terug naar het overzicht

      styling bubbles

      Hoe kunnen we de beperkingen van de reguliere GGZ hanteren als stimulans voor bewustzijnsgroei?

      Als je met ‘iets’ zit, is het in Nederland gangbaar om naar ‘de psycholoog’ te gaan of naar een andere GGZ-beroepsbeoefenaar zoals een psychiater of therapeut. De verwachting en het verlangen zijn dat je daar naar tevredenheid geholpen wordt. Hier is een ‘maar’ op zijn plaats: is dat de realiteit? Werkt die hulpverlening voor iedereen? Werkt elke hulpverlener vanuit dezelfde bewustzijnsgroei? Hoe is het gesteld met de psyche van de psycholoog? Hoe onafhankelijk is de psychiater? Hoe houdbaar en bruikbaar zijn het mensbeeld, de kennis en behandelopties waarmee wordt gewerkt? Daar waar de mogelijkheden van de GGZ wringen, is er ruimte om verder te zoeken.

      Waar het leven werkelijk op neerkomt…

      .

      … is bewustwording! Bewustzijnsontwikkeling. Het groeien in een ruimer bewustzijn. Ontwikkelen naar een hoger bewustzijn. Om dat te kunnen, moet je je emotioneel ontwikkelen en je bewust worden van je eigen invloed.In die zin staat het woord ‘moet’. Mocht dat woord beladen voor je zijn en mocht je jezelf willen bevrijden van die beklemming, dan vind je mogelijk ruimte en tips in het blog “Ik moet helemaal niks”.

      Natuurlijke openheid

      Je natuurlijke openheid wordt begrensd of uitgedaagd (net hoe je het bekijkt) door tal van factoren. Enkele zijn: taal, kwetsing/pijn, identiteiten, diagnoses en denk- en geloofssystemen. Niet iedereen is hier even gevoelig voor. En ze kunnen juist worden benut als stimulans om bewustzijn te verruimen door te beseffen dat ze je beperken en te kiezen hoe je daarmee wilt omgaan.

      Hè fijn, een diagnose?

      Het stellen van psychische en psychiatrische diagnoses is in mijn praktijk niet aan de orde, omdat ik geen bevoegd psycholoog of psychiater ben (en er bovendien geen heil in zie voor iemands ontwikkeling op de lange termijn). Mijn inzicht bij diagnoses is dat die (ongewild) kunnen leiden tot dogmatische verstarring; ze beïnvloeden de waarneming, oefenen druk uit op de perceptie en het bewustzijn, op het vertrouwen in eigen kunnen en op de creativiteit om empathische oplossingen te vinden voor angsten en depressies.

      Ook vermoed ik dat diagnoses verleiden tot vereenzelviging ermee, omdat ze tegemoetkomen aan diepgevoelde emotionele behoeftes zoals veiligheid, zekerheid en erkenning. Mogelijk geldt dat voor zowel de plakker van het label als de ontvanger. Daarmee kan een diagnose, hoe prettig, helpend en herkenbaar die ook wordt ervaren, hoogstens tijdelijk gemoedsrust geven. Die rust kan initieel positieve effecten hebben en nodigt uit om vervolgens verder te kijken dan die diagnose.

      Parallellen:

      Beperken of verruimen?

      De diagnosesystematiek in de GGZ is vergelijkbaar met de ‘sjoelbak’ van het regulier onderwijs(systeem): om vergoeding of een diploma te krijgen, wordt van je gevraagd om je aan te passen en in te voegen in plaats van dat deze systemen zich dienstbaar naar jou voegen (nuance: dankbaarheid voor zorg en onderwijs is ook op zijn plek!). Ik ga high over als ik opschrijf: dit zijn dwangbuizen van het menselijk potentieel. Ze verleiden je om in een hokje te gaan zitten, wat een toestand van vernauwd bewustzijn is. Tegelijk geldt: het zijn wake up calls om trouw te blijven aan jezelf.

      Parallellen:

      Interventies in puur de psyche schieten tekort

      Reguliere, uitsluitend op de psyche gerichte behandelingen, zoals cognitieve gedragstherapie (CTG), hebben slechts beperkt succes. Beperkt in reikwijdte, diepte en duurzaamheid. En dat is op zichzelf logisch. Waarom? Ik denk -dus- omdat het ultieme doel van alles wat we doen en meemaken tijdens ons leven, neerkomt op bewustzijnsontwikkeling (de pagina’s Bewustzijn en Bewustwording geven definities en omschrijvingen) waarvoor zowel het aanwezig kunnen zijn bij onze gevoelens als het onderzoekend kunnen zijn naar onze gedachten van belang is.

      Sommige strategieën en methoden kunnen niet anders dan falen, om bij doorgaand (zelf)onderzoek de werkelijke weg bloot te leggen.

      Keep it light

      Om begrip te ontwikkelen over wat iemand van binnen ervaart, kunnen we allerlei perspectieven toelaten en met elkaar combineren; bijvoorbeeld de mate waarin iemand zich van zichzelf bewust is (zie pagina’s Bewustzijn en Universum), gaven / begaafdheden, emotionele en lichamelijke gezondheid (beide onderdelen komen hierboven aan bod), trauma (komt hierna aan bod), en de context / omgeving waarin iemand leeft. We mogen steeds opnieuw openlijk, (zacht)moedig en nieuwsgierig naar onszelf en elkaar kijken. Dat vraagt om het ontwikkelen van tolerantie voor die binnenwereld, van niet-weten, om het loslaten van controle en het oefenen van overgave.

      Je mag ‘gewoon’ mens-zijn, een mens dat aan het leren is om mens te zijn.

      Welke vermogens, welke krachten, kunnen we als mensen ontwikkelen of channellen? In het volgende onderdeel: Gaven & begaafdheden.

      Terug naar het overzicht

      .

      “Als de natuurlijke, onschuldige, vroege behoeften van een kind niet worden gezien, gewaardeerd en beantwoord, dan kunnen die uitgroeien tot het ‘valse zelf’, het ‘ego’ in degenen die we volwassenen noemen.”
      styling bubbles

      Gaven & begaafdheden

      Wat een vermogen, zoveel vermogens! Openheid… aanwezigheid… intuïtie… sensitiviteit… zorgzaamheid… intelligentie… begrip… moed… ruimtelijk inzicht… fotografisch geheugen… kracht… verwerkingscapaciteit… creativiteit!

      Vier ze, kuis ze!… Kuisen? Een grapje naar mijn achternaam Kuis. Kuisen betekent ‘reinigen, schoonmaken, louteren, zuiveren’, zie VanDale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/kuisen. In de context van het ‘kuisen van vermogens’ wil ik hiermee overbrengen dat de vermogens waarmee ieder mens in bepaalde mate wordt geboren, voor verschillende doelen kunnen worden aangewend, vanuit verschillende bewustzijnstoestanden. Wat doe je met je vermogens? Wat deden je verzorgers met je vermogens? Aan wie of wat staan of stonden ze ten dienste? Kun je in jezelf onderzoeken wat de meest pure toepassing is van je vermogens? En waarnemen hoe je bij die puurheid blijft of komt? Voel je de drive om je vermogens zuiver te willen inzetten, niet gedreven of vertroebeld door angst, onveiligheid of een lage eigendunk bijvoorbeeld? Hoe vrij leef je je vermogens uit? Is je caleidoscoop van licht mooi uitgelijnd? Alleen al dit onderzoek is een hele mooie, kuise, verkwikkende ontwikkeling om voor te kiezen.

      Inleiding op begaafdheid

      Een hoger IQ, een hogere leeftijd, een opleiding of meer jaren ervaring monden niet per definitie uit in meer wijsheid. Die platte data zeggen van alles, maar niet alles.

      Elk woord op zich, zo ook begaafdheid, is een talige representatie van een complex aan waarnemingen, een samenvattende beschrijving van een geheel aan kenmerken en ervaringen.

      Parallellen:

      De uniekheid van jouw persoonlijke ervaring

      Mijn aandacht gaat uit naar die persoonlijke, menselijke ervaring. Iemands (manier van) zijn en de context waarin iemand leeft en heeft geleefd, de kenmerken van het denken, voelen en doen, diens emoties, motivaties, gedachten, gevoelens, intuïtie, levensreis en wensen voor ontwikkeling.

      De perspectieven van (hoog)begaafdheid en (hoog)sensitiviteit kunnen waardevol zijn om je bestaan te begrijpen. Dat is dan ook de intentie. In samenhang daarmee kijk ik door het oog van bewustzijnsontwikkeling, met liefde, in waardering en helderheid.

      Trouw aan je vermogens

      Je vermogens vormen een heerlijke bron om dit leven te ervaren en te doorgronden. Hoe autonoom en loyaal kun je die vermogens blijven hanteren, in het plezierige en in het moeilijke? Wat zou een zelfverzekerde en trefzekere toepassing van je vermogens je opleveren? En zijn er misschien klachten of problemen in je leven waar in essentie, als basis, vermogens aan ten grondslag liggen?

      Hieronder vind je een aantal gradaties in het gevoeligheidsspectrum.

      Terug naar het overzicht

      .

      Empathie

      Artikel over de verschillen tussen empathie, sympathie, emotionele intelligentie, sociale intelligentie / vaardigheden, aardig zijn, agressie en altruïsme: DePsycholoog.nl/empatisch.

      Artikel waarin 11 soorten empaten worden onderscheiden: YourTango.com/experts/brittney-lindstrom/read-if-you-want-know-what-type-empath-you-are.

      De ‘Heyoka Empath’: Nomadrs.com/Heyoka-Empath.

      6 gewoonten van empathische types: GreaterGood.Berkeley.edu/article/item/six_habits_of_highly_empathic_people1 (nieuwsgierig zijn naar ‘vreemden’, vooroordelen onderzoeken en overeenkomsten vinden, je verplaatsen in andermans leven, radicaal open luisteren, sociale verandering teweegbrengen, ambitieus zijn in je verbeeldingskracht)

      Sensitiviteit

      Wikipedia basisinfo: nl.Wikipedia.org/wiki/Hoogsensitief_persoon (hsp).

      Introverte en extraverte hsp, met aandacht voor aangeleerde of contextafhankelijke introverte hsp, en hss (high sensation seeker):

      Hoogsensitiviteit en hooggevoeligheid: LevenInLicht.nl/hsp/wat-is-het-verschil-tussen-hooggevoelig-en-hoogsensitief. De kern uit dit artikel:
      “Hoogsensitiviteit is een aangeboren verhoogde sensitiviteit van het bewustzijn, de zenuwen en de zintuigen. Hooggevoeligheid is een continu verhoogde alertheid, veroorzaakt door langdurige stress of trauma. Hoogsensitiviteit is een talent, hooggevoeligheid is een verhoogde kwetsbaarheid. Hoogsensitiviteit hoeft geen probleem te zijn. Hooggevoeligheid is dat wel. Als je hoogsensitief bent, kun je door teveel stress hooggevoelig worden.”

      Voor een uiteenzetting van de verschillen tussen hoogsensitiviteit, hooggevoeligheid, overgevoeligheid en hypersensitiviteit is dit een aanrader: LevenInLicht.nl/inspiratie/hooggevoeligheid-en-hoogsensitiviteit/het-verschil-tussen-hooggevoelig-hoogsensitief-overgevoelig-en-hypersensitief.

      Ook interessant van dezelfde website is het artikel met tien gedefinieerde oorzaken van hooggevoeligheid (= een toestand die je wilt afleren): LevenInLicht.nl/10-oorzaken-van-hooggevoeligheid.

      Parallellen:

      Hoogbegaafdheid

      Mensa = vereniging voor mensen die scoren op hoogintelligentie: Mensa.nl/hoogbegaafdheid.

      Stichting Hoogbegaafd! verbindt en informeert hoogbegaafden door middel van bijeenkomsten, een online community en het schrijven van artikelen: StichtingHoogbegaafd.nl.

      Het model van meervoudige intelligentie:
      Zobegaafd.nl/Meervoudige-intelligentie.

      Hoogbegaafdheid en zelfactualisatie:
      nl.Wikipedia.org/wiki/Zelfactualisering.

      Een veelzijdig overzicht van hoe hoogbegaafdheid wetenschappelijk, sociaal en persoonlijk kan worden begrepen staat in de uitgave ‘Hoogbegaafdheid – Gave en opgave’ (titel 65) van Truus van der Kaaij. Deze is te bestellen via het (antroposofisch) Centrum Sociale Gezondheidszorg: Gezichtspunten.nl. Deze (ruim 100 pagina’s tellende) brochure heeft een hoge dichtheid aan informatie en leest helder weg.

      Boek ‘Een andere kijk op hoogbegaafdheid’ van Mariken Althuizen, Esther de Boer en Nathalie van Kordelaar: 2wicked.nl/portfolio_page/Een-andere-kijk-op-hoogbegaafdheid. Zij hebben aandacht voor het bewustzijn van de hoogbegaafde. Bewustzijn wordt in de terminologie van dit boek verwoord als: het ‘zijn’, het openhouden van toekomstige mogelijkheden, het sturen van je zijn/zelf in de door jou gewenste ontwikkelrichting.

      Hoogbegaafdheidscoach Willem Kuipers benadert hb-zijn als ‘Xi’, eXtra intelligent. Dit is zijn website: Ximension.nl. Hij werkt samen met Mechel Ensink, zij is te vinden bij begrips- en beelddenken onder het kopje Breinbalans / hersenhelften in het onderdeel Psychologie & brein onderaan.

      Theorie van Positieve Desintegratie (TPD) – Dabrowski

      Bijzonder begaafde kenniscommunity over persoonlijkheidsontwikkeling: PositieveDesintegratie.nl.

      Opgericht, doorontwikkeld en in levendige praktijk gebracht door onder andere:

      Hoogbegaafdheidscoach Rianne van de Ven vat de TPD samen met daarin de kernbegrippen ontwikkelingspotentieel, vijf overexcitabilities en vijf niveaus van persoonlijkheidsgroei: RiannevdVen.nl/wp-content/uploads/Dabrowski-Rianne-v.d.-Ven-Slim-2.0.pdf.

      Hoogbegaafdheid en trauma

      Een artikel over hoe de gave van hoogbegaafdheid ook nadelen cq. uitdagingen cq. integratiekansen met zich mee kan brengen: ZinvollerLeven.nl/hoogbegaafdheid-en-trauma.

      Een boek (bundel blogs) over hoogbegaafdheid, schooltrauma, het schoolsysteem, thuisonderwijs, home-/unschooling:
      ‘Leren met je hart’, geschreven door Marlies van Sint Annaland, Lerenmetjehart.substack.com, Homeschoolingnl.wordpress.com en Boekenbestellen.nl/boek/leren-met-je-hart/9789464434040.

      Parallel: verderop op deze pagina vind je een uitgebreid onderdeel over Trauma & therapie.

      Burn-out en bore-out

      Artikel: Zobegaafd.nl/verschil-burn-out-en-bore-out
      Artikel: Anahata-coaching.nl/hsp-blog/burn-out-of-bore-out
      Artikel: HSPenwerk.nl/hoogsensitief-bore-out-symptomen
      Artikel: SENGifted.org/post/bore-out-a-challenge-for-unchallenged-gifted-young-adults

      Parallel: een zelftest om psychische klachten in kaart te brengen, is te vinden via 4dkl – VierDimensionale KlachtenLijst (bijna onderaan op deze pagina).

      Het drama van het begaafde kind – Alice Miller (boek)

      Beschrijving: Hebban.nl/boek/drama-van-het-begaafde-kind-Alice-Miller‘Het begaafde kind’ is hier niet specifiek het (hoog)begaafde kind, maar betreft de veel ruimere groep kinderen die de vaardigheid heeft om behoeften van de ouders nauwkeurig in te voelen.

      Citaat van die website:
      “We kunnen ons verleden totaal niet veranderen, de krenkingen die ons in onze kindertijd zijn aangedaan, kunnen we niet ongedaan maken. Maar we kunnen wel onszelf veranderen, onszelf repareren, onze verloren integriteit heroveren. Dat kunnen we doen door te besluiten de in ons lichaam opgeslagen kennis van wat vroeger gebeurd is nader te bekijken en deze dichter bij ons bewustzijn te brengen. Dat is inderdaad een ongemakkelijke procedure, maar het is de enige die ons de mogelijkheid biedt eindelijk de onzichtbare en toch zo wrede gevangenis van de kindertijd te verlaten en onszelf te transformeren van onbewust slachtoffer van het verleden in een verantwoordelijk mens die zijn geschiedenis kent en ermee leeft.”Achtergrond: de zoon van psychoanalyticus Alice Miller, Martin Miller, is psycholoog in Zwitserland en heeft een boek geschreven over zijn jeugd met zijn moeder, genaamd ‘The real Alice Miller’, dat tevens verfilmd is. Daarin vertelt hij hoe zijn wereldberoemde moeder zelf koud en afwijzend was naar hem, als gevolg van haar ongeheelde, onverwerkte jeugdtrauma. Cognitief had ze de biografische kennis van haar voorgeschiedenis, maar emotioneel was ze niet tot integratie gekomen van haar eigen lijden waardoor ze dit aan haar zoon doorgaf.

      Zijn website: MartinMiller.ch
      De film: WhosafraidofAliceMiller.com

      De reden dat ik deze achtergrond hier deel, is niet om de schrijfster de maat te nemen. Het is al kwetsbaar genoeg om, als moeder en bekend persoon, onderwerp te zijn van de publiekelijke onthullingen van je kind en schrijnend genoeg dat het kind onder je onbewuste trauma heeft geleden. Ik deel het als voorbeeld van het belang om het bewustzijn van de theoretisch expert in te voelen, door diens woorden heen, om de aangeboden inzichten op de juiste waarde te kunnen schatten en te besluiten of je in direct(er) contact wilt zijn met -de energie van- de schrijver. Soms leer je van wat iemand heeft opgeschreven en ervaar je een disconnect in het echt, of andersom.

      Woorden brengen niet alleen inhoud over, ze stralen ook een frequentie uit.

      Nieuwetijdskind

      Een goede beschrijving van ‘nieuwetijdskind’ geeft deze website:
      Nieuwetijds.com/kenmerken-nieuwetijdskinderen.

      Noot: of de term ‘nieuwetijdskind’ verwijst naar een groep geborenen binnen een bepaald tijdperk of ‘van alle tijden’ is, mag in het midden blijven. Het profiel, de ervaringen en handreikingen die onder deze noemer worden beschreven, kunnen oprecht herkenbaar zijn voor een individu zonder dat het als plakkerig label hoeft te worden gebruikt. Wat telt, is of je jezelf erin herkent. Het staat je vrij om alle profielen tegen je licht te houden en er je innerlijke realiteit ermee te verkennen.

      Aanverwant zijn ‘indigo kinderen’ en ‘kristalkinderen’, waarover deze twee blogs gaan: FemkedeGrijs.com/indigo-kind-hsp en FemkedeGrijs.com/hsp-kennisbank/begrippenlijst/kristalkind.

      Paranormaliteit en aura

      De term ‘paranormaliteit’ verwijst naar ‘het anders dan normale’. Ik gebruik de term hier bij gebrek aan een betere. Als wij mensen deze ‘para’ kennis en ervaringen kunnen hebben, dan behoren ze tot de normale menselijke mogelijkheden, hoewel misschien minder gebruikelijk en minder algemeen bekend. Vergelijkbare termen zijn bovenzintuiglijk, bovennatuurlijk en metafysisch. Hierna wordt de term paranormaliteit aangehouden.

      Ontluikende vensters naar wat paranormaliteit kan inhouden:

      Een verzameling esoterische, paranormale en spirituele onderwerpen vind je hier: eOstrEsWorld.be.

      Drie websites met onderling aanvullende informatie over aura’s:

      Hèt boek over aura’s, zo heb ik mij laten vertellen, is van de Amerikaanse energy healer, natuurkundige en psychotherapeute Barbara Ann Brennan: store.BarbaraBrennan.com/collections/books/products/hands-of-light. De Nederlandse vertaling heet ‘Licht op de aura’.

      Een intens bijzondere presentatie over paranormaliteit en aura’s is te vinden in het ‘Psychic Abilities & Spiritual Gifts Panel’-interview met drie begaafde overlevers van een extreem zware vorm van misbruik (waarover meer te lezen is op de pagina Wereld): www.youtube.com/watch?v=PkWw9hwIlxs.

      Je eigen ervaring met het zien en voelen van energie, en je vermogen om je bewustzijn te openen en je sensitief af te stemmen, is -denk ik- de X-factor die maakt of je aura’s als feit, fictie of optie beschouwt. Mijn ervaring is dat ik een verdikte, kleurloze band om de contouren van het (fysieke) lichaam heen kan zien, vaak tegen een lichte achtergrond. Deze is zichtbaar als ik diegene aankijk en niet rechtstreeks naar de lichtband zelf kijk. Vanaf mijn tienertijd verklaarde ik die gloed zelf lange tijd rationeel: als neurologisch nabeeld. Inmiddels zie ik daar het verschil tussen; wat ik hierboven beschrijf, wordt de eerste etherische laag genoemd.

      Of je als mens effectief kunt zijn, is nauw verweven met hoe je er psychisch voor staat en met de mate waarin je brein evenwichtig is ontwikkeld in lijn met onze natuurlijke masculiene en feminiene vermogens. Hoe vaak raak je met je gedachten de waarheid aan? Het volgende onderdeel is Psychologie & brein.

      Terug naar het overzicht

      .

      “Complex-creatieve afweermechanismen zijn haast onherkenbaar en zo overtuigend, zelfs of juist voor de mens in wie ze zich voordoen.”
      styling bubbles

      Psychologie & brein

      Onder dit kopje zijn een aantal perspectieven op de psyche (het geestelijke) en het brein (het fysieke) ondergebracht. Ze betreffen vooral het gezond, gebalanceerd, wezenlijk psychologisch functioneren. Ook komen minder gezonde (vanuit noodzaak ontstane en dus dankbare) overlevingsmechanismen aan bod plus een aanzet tot psycho-educatie over beschadig(en)de, geesteszieke, kwetsbare breinen.

      Executieve functies

      Website met basisuitleg: ExecutieveFuncties.com.

      Breinbalans / hersenhelften

      Coach-ingenieur Mechel Ensing-Wijn kijkt naar de manier waarop onze hersenen informatie verwerken vanuit twee denkwijzen: begripsdenken (cognitief, logisch, opeenvolgend; linkerhelft) en beelddenken (holistisch, associatief, woordeloos; rechterhelft): Beelddenkwerk.nl/dit-vertel-ik/wat-is-beelddenken.

      In zijn video ‘The two pillars of Enlightenment’ koppelt Mark Passio de kennis over de hersenhelften aan het ontwikkelen van een optimale breinbalans. Samengevat: 1) we hebben een linker deel (masculien) en een rechter deel (feminien) 2) die we bewust kunnen aansturen om tot een optimum te komen 3) wat in ons gedrag tot uiting komt als het heilige feminiene principe van geweldloosheid en het heilige masculiene principe van zelfverdediging, anders gezegd, liefdevolle assertiviteit: www.youtube.com/watch?v=iGLqrp8asM0.

      Parallel: de zelftesten Breinhelften & meer bijna onderaan op deze pagina.

      Begrepen vanuit bewustzijnsontwikkeling is beelddenken te zien als het denken dat in onze vroege kinderjaren als eerste in ons opkomt, een leeftijdsfase waarin we ons het meest bewust zijn van wie we zijn voordat we iemand wórden, terwijl we dan nog niet de woorden hebben om dat te vertellen aan degenen bij wie we ter wereld komen. We worden allemaal woordeloos geboren, als licht en gevoel, zonder tijd, grenzen en begrippen.

      Copingmechanismen: reacties op trauma

      Er zijn zes bekende copingmechanismen te onderscheiden: fight, flight, freeze, fawn/please, flood, flop. Zie bijvoorbeeld:

      Parallel: hieronder vind je een uitgebreid onderdeel over Trauma & therapie.

      Uit mijn ervaring met -het afbouwen van- (relatief milde) copingmechanismen en stressverschijnselen deel ik een aantal tips waarmee je jezelf uit de stress en de coping kunt liften (en mocht je er zelfstandig niet uitkomen, dan is er niets ‘mis’ met je en moet je jezelf professionele hulp gunnen):

      1. De eerste stap is bewustwording: beseffen dat je stress- en copingreacties vertoont.Identificeren dat dit de werkelijke aard is van reacties van jezelf die je als eigen beschouwde. Stress en coping zijn te zien als gezonde reacties op schendingen van de natuurlijke orde van wie jij bent. Het kan zijn dat die schending bewust of onbewust werd of wordt toegebracht in een relatie waar jij niet de verantwoordelijke was of (primair) bent, zoals het kind is ten opzichte van ouders, verzorgers of andere ‘vertrouwde’ volwassenen in de omgeving. De schending kan ook worden toegebracht in een gelijkwaardige relatie of geactiveerd in een relatie waarin jij de verzorger/ouder bent. Het kan ook zijn dat die schending wordt toegebracht door instanties of valse autoriteiten. Zodra en als je verantwoordelijkheid kunt nemen voor jouw triggers en lessen, kan je bewustwordingsproces beginnen. Het onderscheid tussen deze vier basisvormen is essentieel; zodra je je verantwoordelijkheid in de betreffende relatie helder kent, kun je beginnen te leren met relationeel passend reageren.


      2. Vervolgens met zoveel woorden duiden wat de verschijnselen en de copingreacties zijn: bijvoorbeeld zweten, droge mond, hartkloppingen, een mistig hoofd, een verlamd lichaam, agressie, overemotioneel worden, vergoelijken, angstig omhelzen of snel ‘goedmaken’, (hersen)functie-uitval, dissociatie (‘dichtklappen’), stotteren of juist een scherpe bitse tong… Is het fight, flight, freeze, fawn, flood of flop?


      3. Na die patroonherkenning is het essentieel om een continu helder bewustzijn te ontwikkelen, zodat je iets anders kunt dóen op de moments suprêmes, daar waar automatismen regeren. De volgende stap is bewustzijn uitbreiden: tijdens de stress en de coping waarnemen dat je ‘erin’ zit of terecht aan het komen bent, door vooraf langer bewust te blijven en ter plekke eerder te beseffen wat er gebeurt of na afloop wat er is gebeurd. De bewustzijnsvernauwing kan zo telkens iets verkorten, waardoor je je vloeiende tijdscontinuüm herstelt. Zo kun je weer meer vanuit jezelf kiezen hoe je wilt reageren. De pijnlijke situaties vormen zo een positieve trigger om je bewustzijn van dag tot dag te verruimen; opmerkzaam zijn en bij jezelf zijn. Nota bene: voordat je exposure kunt toelaten, moet je eerst een ‘besef van zelf’ ontwikkelen. Een eigen identiteit, een zelfbewustzijn. Anders heb je geen eigen aanwezigheid om aan te ‘exposen’ en val je van de ene overweldiging in de andere.


      4. En hoe doorbreek je dan je gevonden patroon? Door bij de eerstvolgende herhaling eerst fysiek iets ‘kleins’ te doen dat tegenovergesteld is aan de coping-reactie: het gevecht pauzeren, stilstaan of juist weglopen, je lichaam bewegen al is het maar een pink of voet, met je tong speeksel op gang brengen of water drinken, je handen strelen, je hand op je hart leggen, stoppen met praten of juist iets zeggen waarmee je jezelf tijd gunt. De prioriteit is om de verbinding met jezelf te herstellen.

      Boeddhistische psychologie

      Website van Robert Hartzema: Karnak.nl.

      Interview met hem op Bodhi: BodhiTV.nl/Boeddhistische-psychologie.

      Parallel: het Dzogchen-onderricht dat ik heb beschreven op de pagina Bewustzijn – Jan Geurtz.

      Behoeften en gevoelens

      Voor een eerste bewustwording van je waarden en behoeften is er dit overzicht van het Nederlands Centrum voor Geweldige Communicatie: NCGC.nl/static/download/gebed_a5_100905.pdf.

      De ‘duistere drie’: psychopathie, machiavellisme en narcisme

      Psychopathie: zie het werk van wetenschapper Jan Storms via Zelfbescherming.org en JanStorms.org/nl/boeken. Jan is zeer ervaren in het herkennen, gedifferentieerd diagnosticeren en begrijpen van psychische problematiek, (intergenerationeel) trauma, destructieve relaties, ouderverstoting en bescherming van kinderen.

      Machiavellisme: nl.Wikipedia.org/wiki/Machiavellisme_(psychologie).

      Narcisme:

      • Het boek ‘Uit de schaduw van narcisme’ van Marjan de Vries: Boompsychologie.nl/product/100-9664_Uit-de-schaduw-van-narcisme. Dit boek hanteert narcisme als werkhypothese (niet als veroordeling, classificatie of diagnose), begrijpt vanuit traumaperspectief, staat vol praktijkvoorbeelden, en legt de nadruk op de meest bekende vorm van narcisme: mannelijk, dominant, extravert (i.t.t. vrouwelijk, passief, introvert).
      • Narcisme in combinatie met hoogsensitiviteit (meer over hsp hierna onder Gaven & begaafdheden): StellaNovaCoaching.be. Ook vind je hier blogs over ouderverstoting, disfunctionele relaties, co-dependentie (lees hier kort wat dit inhoudt: nl.Wikipedia.org/wiki/Codependentie), emotioneel misbruik en de Dark Triad (de duistere drie).
      • En, Roos Vonk over spiritueel narcisme / materialisme: RoosVonk.nl/spiritueel-narcisme/. Ze geeft in dit artikel ook voorbeelden van spiritueel materialisme: spirituele bypass, spiritueel narcisme, onverschilligheid en vermijding.
      Parallel: persoonlijkheidsstoornissen komen vaker voor bij mensen die hun macht misbruiken. Als je ervoor open staat om kennis te nemen van het machtsmisbruik dat verweven is in machtsstructuren lokaal en wereldwijd, bezoek dan de wondere, wakkere Wereld – Machtsdynamieken.

      Vrouwelijke en mannelijke archetypen

      Godinnenpsychologie: Nieuwetijds.com/godinnen-in-de-vrouw-de-zeven-archetypen.

      In dit artikel worden zeven godinnen-archetypen besproken in relatie tot ‘hun’ bewustzijn:

      • Artemis, Hestia en Athena met een gefocust bewustzijn als van een laserstraal.
      • Demeter, Persephone en Hera met een diffuus, verspreid bewustzijn als van een schemerlamp.
      • Aphrodite als vertegenwoordigster van het (spirituele) integratieproces van alle kernkwaliteiten in de mens.

      Ook aan de Man is gedacht! Zie deze websites met de zeven mannelijke archetypen Wildeman, de Minnaar, de Krijger, de Koning, de Nar, de Magiër en de Heilige:

      In de categorie you go, woman is dit artikel, vanuit het gezichtspunt van de vrouw, mét zelfbewustzijn zonder kinderachtigheid en met erkenning van mans authentieke mannelijkheid, seksualiteit en imperfecties, een lekkere:
      MyTinySecrets.com/sexy-consciously-awake-women-who-we-are-what-we-want-need-from-men.

      Reminder: álles, elke trigger, kun je benutten voor je eigen bewustwording. Voelll…

      Traumatherapieën en therapeuten die oprecht kunnen luisteren en onderzoekend zijn in de uitoefening van hun beroep, zijn van grote waarde in een bewustwordingsproces. Je vindt ze hierna, verzameld in het onderdeel Trauma & therapie, met vooraf een inleiding met perspectieven op trauma en inzichten over survival en je potentieel om beschadigd én weer heel te worden.

      Terug naar het overzicht

      “Als je de les van de sigaret nog niet hebt geleerd,
      kan het wijs zijn ‘m te blijven roken.”
      styling bubbles

      Trauma & therapie

      Inleiding: wat te verstaan onder ’trauma’?

      Gebruikelijk wordt met trauma verwezen naar iets pijnlijks dat is gebeurd en in het heden nog invloed heeft: een emotioneel en geestelijk niet of niet volledig verwerkte, schokkende gebeurtenis of complex aan omstandigheden waarvan de herinneringen of herbelevingen bewust of onbewust invloed hebben, zoals bij een ernstig ongeluk, overlijden, geboorte- of jeugdtrauma, seksueel misbruik, emotionele verwaarlozing of geweld, intergenerationeel of cultureel trauma. Dit noem ik het menselijk perspectief op trauma. Een tweede gangbare opvatting van trauma vinden we terug bij medici, die de term hanteren voor fysiek letsel, een lichamelijke wond. Dit noem ik het medisch perspectief op trauma.Elke mens ervaart pijn, in enige mate. Elk trauma verdient genezing in de vorm van aandacht en passende hulp. Ook waar: de diverse trauma’s variëren in ernst, in inbreuk, en daarmee in de gevolgen voor degene die het trauma doormaakt. Hoe jonger en hoe meer grensoverschrijdend, hoe meer verstorend voor de rest van het leven en functioneren. Fysieke mishandeling maakt wonden. Seksueel geweld is van een andere orde. Georganiseerd seksueel ritueel misbruik is weer een klasse apart (voor informatie hierover is er het onderdeel Srm op de Wereld). Elk van deze vormen gaat gepaard met emotionele verwaarlozing en psychisch misbruik; deze kunnen ook op zichzelf voorkomen en hebben hun heel eigen complexiteit. Ik stip deze differentiaties hier kort aan vanwege de balans tussen erkenning van ieders lijden en het noodzakelijke onderscheidings- en relativeringsvermogen.

      Zoals je op Home en Ilona Kuis kunt lezen, ben ik niet opgeleid tot psycholoog of arts. Het vervolg van deze inleiding is dan ook puur afkomstig uit persoonlijke inzichten uit zelfstudie en praktijkervaringen.

      Een derde betekenis van het begrip ’trauma’

      Er is een derde betekenislaag die ik hier wil aandragen, bezien vanuit het universele principe (feit?) van verlichting als meest essentiële levensdoel en -proces: zou trauma ook spiritueel van aard kunnen zijn of zo kunnen worden begrepen? Dit noem ik het spiritueel perspectief.

      Een spiritueel perspectief op trauma

      Met spiritueel bedoel ik hier: (niet) gewaar van wie en waar we werkelijk zijn. Het spiritueel trauma zou dan zijn: onderdrukt in bewustzijn en afgeleid van onszelf. Wie, wat, waar zijn we? Een … (vul beroep in) op weg naar pensioen? Een vrouw/man met emoties en pijn? Een mens op aarde? Een ziel op doorreis? Een lichtwezen gefuseerd met een zintuiglijk lichaam? Eindeloos bewustzijn verpakt in een tijdelijke vorm?

      Trauma in de spirituele betekenis zou dan verwoord kunnen worden als: levend in illusie, misleid door identificatie met tijd en materie en rollen, verleid om weg te drijven bij onszelf maar ook uitgenodigd om dieper/dichter bij onszelf te zijn, de waarheden van het levensproces te ontdekken en het bestaan en de autoriteit van de levensbron te erkennen of op zijn minst te onderzoeken.

      Zou onwetendheid, onbewustheid ook -subtiel- traumatisch kunnen zijn? Als we niet weten wie of wat we zijn, niet in contact zijn met waarheid, onvoldoende weet hebben van de werkelijkheid, dan is dat toch traumatisch?

      De rust om niet-te-hóeven-weten

      Als de mensheid als geheel onbewust is van wie ze is en wat haar herkomst is, dan is dat een groot trauma, dat je ook kunt zien als een groot avontuur om van te genezen. Deze mogelijkheid van incarnatie / reïncarnatie op aarde en de daaruit ontstane onbewustheden als meest absolute trauma kunnen we openlaten. Je leven kan gewoon doorgaan terwijl je je verheugt in het onderzoeken en ontdekken.

      Parallel:

      Drie perspectieven om te verkennen

      De drie perspectieven -menselijk, medisch en spiritueel- communiceren met elkaar als verdiepingen van een flat. Ze beïnvloeden elkaar. Op de psychische en fysieke niveaus is die verwevenheid het makkelijkst zichtbaar en het meest algemeen bekend als psychosomatische klachten. De psyche echter vertaalt spiritueel trauma in foutieve gedachtegangen en, vice versa, fysieke klachten kunnen een hint zijn dat er spirituele onwetendheid is. Om op elk niveau het meest effectief en langdurig aan probleemoplossing te kunnen doen, kunnen ze alle drie worden meegenomen in de verkenning van waar iemand in zichzelf mee te kampen heeft.

      Parallel: als je mijn persoonlijke ervaringen met (relatief mild) trauma van belang vindt en daar iets over wilt lezen, verwijs ik je naar Ilona Kuis – Bijzondere momenten van bewustwording, bijvoorbeeld de kopjes Jongvolwassene: loslaten, losmaken en empathie begrenzen tot en met Jongvolwassene: hoe kan ik exponentieel groeien? en Op reis: ik laat dit geen trauma worden.

      De medische en spirituele perspectieven laat ik nu met rust; in de volgende alinea’s schrijf ik verder vanuit het menselijke perspectief omdat dat centraal staat op deze pagina Mens-zijn.

      Trauma is als water

      Trauma sijpelt net als water ‘overal’ doorheen. Naar alles wat iemand voelt, denkt, zegt, doet, kiest. Je slecht, nerveus, zwaar, verdoofd, angstig voelen is dan je gewone staat geworden. Maar trauma kan zich ook uiten in minder zichtbare en op het oog minder problematische verstoringen, zoals please-gedrag, korte aandachtsspanne, identificatie met status, sterke podiumbehoefte, een volle agenda. Herkennen en identificeren dat er trauma actief is, kan een hele klus zijn als je er geen kennis van hebt.

      Parallel: die kennis opdoen kan in dit onderdeel en met die kennis wordt je leven gaandeweg mooier, vrijer en lichter. Om je ‘normale’ gedrag echt goed te kunnen beoordelen, is het nodig dat je iets weet van Copingmechanismen: reacties op trauma, te vinden hieronder op deze pagina, onder Psychologie & brein.

      Je innerlijke en uiterlijke bewegingen worden duidelijker zichtbaar en beschikbaar voor evaluatie als je je bewust kunt zijn van bewustzijn als stille constante. In dat bewustzijn tonen zich je gevoelens, gedachten, herinneringen, handelingen en keuzes. Als een film op een scherm.

      Je kunt je verleden niet integreren als je het niet kent

      Als je de ‘film’ kunt opmerken en gadeslaan, is dat een manier om herinneringen en emoties toe te laten en in je herstel betrekken. Het bewust zijn van je eigen trauma en eventueel dat van de mensen die je liefhebt, is van grote waarde; het geeft je de gelegenheid om ware liefde, oprechte intimiteit en echte kennis te ervaren. En om keuzes te maken en grenzen te stellen waar dat gerechtvaardigd is.

      Survival is gebaseerd op vermogen

      Als je al bewust bent van je overlevings- en beschermingstactieken, of zodra je je daar bewust van wordt, is het voor je verdere groei van essentieel belang dat je beseft dat je survival is gebaseerd op je vermogen(s). Een opgewekte aard. Analytisch vermogen. Zelfreflectie. Ambitie. Moed. Empathie. Stamina. Opmerkzaamheid. Intuïtie. In stress en nood kiezen we tenslotte wat we dichtbij voorhanden hebben, dat wat we in overvloed hebben/kunnen. Die authentieke vermogens moet je juist behouden, ze horen bij je en helpen je in het herstel. Het is essentieel om dit verband te zien, omdat je anders zomaar in je innerlijke opruimwoede de baby met het badwater zou kunnen weggooien (linkt naar een website met verklaring van dit gezegde).

      Parallel: en wat een vermogen(s)! Zie Gaven & begaafdheden eerder op deze pagina.

      Hoe gevoeliger, hoe dieper gekwetst

      Des te gevoeliger / ontvankelijker je bent, des te hoger je kwetsingspotentieel. Hoe meer subtiliteiten je waarneemt en hoe dieper je voelt, des te eerder je trauma zult ervaren, alleen al door je hoogsensitieve, verfijnde vermogen om waar te nemen en te verwerken. Puur die eigenschappen zullen de kans op kwetsing verhogen en tot -tijdelijke- hoog- of overgevoeligheid kunnen leiden. In die zin kan zowel de ernst van het trauma als je weg erdoorheen en eruit een indicatie zijn van de hoogte van je bewustzijn. En dat is een vermogen om te koesteren.

      Parallel: ervaringsdeskundige inspiratie heb ik verwoord op de pagina Hoe dan? onder Voelen: sensitiviteit als zuiver vermogen.

      Ontwaken uit het niet-willen-weten

      Vanuit een gezonde levenshouding kun je het geïnformeerd willen zijn, het willen weten, zien als morele verantwoordelijkheid. Dat oordeel legt het echter af tegen de realiteit van keuzes en gedrag; niet elk mens kan de moed en de capaciteit om te willen weten (al) opbrengen, ieder heeft een eigen tempo. Met zachte ogen kunnen we ons dan verder inleven en proberen te begrijpen wat mensen drijft om af te wijzen, te vermijden, niet verder te willen of durven kijken.

      Iets willen weten houdt een leerproces in, iets nieuws leren. Dat is naast een cognitieve verrijking ook een emotionele ervaring. Leren roept emotie op. Zit je goed in je vel, dan is leren vooral heel leuk. Zit je niet goed of onbewust getraumatiseerd in je vel, dan kan leren zeer doen, de zenuwen prikkelen, nerveus of onrustig maken, of zelfs onmogelijk zijn. Structureel niet willen weten of niet kunnen leren kan dan als ’te veel’ voelen; een signaal dat er innerlijk niet voldoende capaciteit is om nieuwe informatie en dus emotie toe te laten.

      Parallel: over ‘het recht om niet te weten’ heb ik geschreven op de pagina Bewustwording onder Vrije wil, bevrijde wil en manifestatie.

      Het dilemma van trauma is dat juist het niet-weten, het niet willen of kunnen weten, een diep ingesleten patroon is dat onderdeel is van de trauma-programmering die ooit levensreddend was en nu het trauma en traumagedreven relaties in stand houdt. Totdat… ieder mens ook daaruit ontwaakt?

      Parallellen:

      Een selectie expertises, begrippen en methodieken voor -de behandeling van- trauma is hierna genoemd. Elk item is bedoeld om een mogelijke richting aan te wijzen in herstel en heling; vanuit die richting kun je zelf verder zoeken naar passende hulp. Op de pagina Collega’s staan nog een aantal doorverwijzingen naar therapeuten.

      Terug naar het overzicht

      Psychotherapie

      De Duitse professor Franz Ruppert heeft boeken geschreven over onder andere de invloed van psychotrauma op de fysieke gezondheid, vroegkinderlijk trauma en symbiosetrauma: Franz-Ruppert.de/Niederlande.

      Hans Koster is een in Nederland werkende therapeut die werkt met Rupperts therapievorm en gebruik maakt van onder andere lichaamsgerichte psychotherapie, overlevingsstijlen, systemisch werk en somatic experience: BodyMindTherapy.nl.

      Bokspsychotherapie is een voorbeeld van lichaamsgerichte psychotherapie, zie daarvoor de website van Eugene Sedney: BoksschoolSedney.nl/bokspsychotherapie/boks-psychotherapie.

      PTSS (trauma) en EMDR (therapiesoort)

      PTSS = Post Traumatische Stressstoornis

      EMDR = Eye Movement Desensitization and Reprocessing

       

      Haptonomie en haptotherapie

      Geciteerd van het Wetenschappelijk Instituut voor Haptonomie Haptonomie.nl/haptonomie:
      “Haptonomie biedt een weg terug naar het voelen van wat je lichaam je vertelt. Contact en communicatie zijn sleutelbegrippen in de haptonomie.”

      Geciteerd van Stichting Haptotherapie op de kaart Hapto.nl/haptotherapie:
      “Haptotherapie is een toepassing van haptonomie, die je helpt meer contact te maken met wat je voelt.”

      EFT en fasterEFT / Eutaptics

      EFT = emotional freedom techniques, zie voor een uitleg: Holistik.nl/eft-vingers.

      fasterEFT / Eutaptics = een gespecialiseerde vorm van EFT, zie bijvoorbeeld: FasterEFT.com, Skillstochange.com en LauraJWorley.com/author-about.

      Acceptance & Commitment Therapy (ACT)

      Wikipedia basisinfo: nl.Wikipedia.org/wiki/Acceptance_and_commitment_therapy.

      Past Reality Integration – Ingeborg Bosch

      Website van de grondlegster: PRIonline.nl.

      Het doel van PRI is om vrij van afweer te leven en het heden onbelast, puur, te kunnen ervaren. De theorie en therapie van PRI onderscheidt vijf afweermechanismen:

      • angst
      • primaire afweer
      • valse hoop
      • valse macht
      • ontkenning van behoeften

      Door je bewust te worden van hoe dagelijkse situaties je afweren activeren omdat ze oude pijn raken, leer je intiemer contact met jezelf en anderen te maken en de werkelijkheid zuiverder te beleven. Liefdevol, helder en in contact met de bron.

      Schematherapie

      Relationele en erotische intelligentie – Esther Perel

      Website van de Belgische (relatie)therapeute: EstherPerel.com. Ze maakt gebruik van haar ervaringsdeskundigheid, neurowetenschap, hechtingstheorie, NLP en psychodrama.

      Ritueel en seksueel misbruik – Anneke Lucas

      Haar website: AnnekeLucas.com.

      Als ervaringsdeskundige schrijft Anneke over trauma, misbruik, kinderhandel en mind control, en begeleidt ze slachtoffers.

      Citaat van haar website:
      “My expertise is trauma, and I understand that no one raised in the Western world escapes it entirely. My extensive journey of healing primarily meant first to accept all the young parts in me that were languishing in pain, loneliness or fear, and offer understanding and compassion for myself. I see trauma and how it writes the script for a limited life, geared towards survival. Fear holds you back from living in alignment with what the universe wants for you.”

      Parallellen:

      The Work – Byron Katie

      Nederlandstalige website van de Amerikaanse grondlegster: TheWork.com/sites/Nederlands

      De methode van The Work helpt je je ‘lastige’ gedachten te bevragen en onderzoeken. Deze methode bestaat uit vier vanzelfsprekende, jezelf thuisbrengende, vragen:

      • Is het waar (wat ik denk)?
      • Kan ik absoluut zeker weten dat het waar is?
      • Hoe reageer ik wanneer ik deze gedachte geloof?
      • Wie zou ik zijn zonder deze gedachte?

      Zodra je deze basisvragen beheerst, kun je ze aanpassen naar jouw innerlijke gedetailleerdheid en ‘op smaak brengen’ zodat ze je nog beter van dienst kunnen zijn. Elke overtuiging mag worden bevraagd, ook de relatief meer bewuste, meer ‘wakkere’.

      Shadow work & inner healing – Teal Swan

      Haar website: TealSwan.com.

      Zij inspireert en begeleidt in helingswerk vanuit de combinatie van haar bovenzintuiglijke gevoeligheid en haar ervaring met misbruik in haar jeugd. Ze is ook te vinden op de Wereld bij Satanisch ritueel misbruik.De term shadow work, werken aan bewustwording van je schaduwkanten, komt uit de Jungiaanse psychologie: nl.Wikipedia.org/wiki/Schaduw_(Jung).

      Citaat van haar website:
      “To generalize, the field of spirituality and self-help can be divided into two camps. The first is the practice of spirituality and self-help in order to experience comfort and relief. The second is the practice of spirituality and self-help in order to become aware and awaken. People who fit into the first camp, want to feel good. (…) People who fit into the second camp, want to know what is true. They understand that knowing the truth will enable them to make changes that will lead to feeling better. But they want to know the truth even if what they come to find out makes them feel really uncomfortable.”

      Parallellen:

      • Ook de strategie van vermijding of het nastreven van quick fixes kunnen leerzaam zijn; alle (ervarings)kennis is winst. Veel niet niet niet kan je brengen bij ‘wat is het wel?’. Daarom is de tekst De kunst van “Nee” op de pagina Hoe dan? relevant om in combinatie met bovenstaande te lezen.
      • Het blog Wat is spirituele volwassenheid? waarin ik verken wat dat zou kunnen inhouden.

      Innerlijk kind en trauma – Inspirerend leven

      Artikel over de zeven poorten naar genezing en naar de kracht en de levendigheid van je ‘innerlijk kind’: InspirerendLeven.nl/de-zeven-poorten-naar-de-genezing-van-je-innerlijke-kind.

      En een artikel over de basiskwaliteiten van je liefdevolle ‘innerlijke ouder’: InspirerendLeven.nl/innerlijke-ouder.

      Regressie- en reïncarnatietherapie – Maarten Oversier

      Zijn website: MaartenOversier.com (voor meer websites en leraren, zie het overzicht: MaartenOversier.com/therapeuten.)

      Na dit onderdeel Trauma & therapie volgen fijne vaardigheden en handige modellen om jezelf effectief door de realiteit te leiden.

      Terug naar het overzicht

      “Helen op het niveau waar de kwetsing zich woordeloos heeft genesteld.”
      styling bubbles

      Persoonlijke effectiviteit

      Wat is persoonlijke effectiviteit? Het kennisgebied dat zich richt op hoe wij als mens (persoon) effectief kunnen zijn in het bereiken van onze doelen in het leven door bewuster te zijn in ons gedrag en onze communicatie. Onderstaand vind je modellen en methoden waarmee je jezelf -op deze terreinen- beter kunt leren kennen en effectiever kunt handelen. Je kunt een model gebruiken als bril die je eventjes opzet om een stukje uit te lichten en een methode een tijdlang inzetten om jezelf in een deelvaardigheid te trainen.

      Je kunt ze zien als technieken en puur als zodanig toepassen. Als je ze zo hanteert, kan dat houterig, rationeel of opportuun overkomen. Dat laagje gaat eraf als je ze serieuzer tot je neemt, ze je eigen maakt en ze op natuurlijke wijze integreert in je levenshouding. Zo worden het manieren om je bewustzijnsontwikkeling en persoonlijkheidsvorming mee te stimuleren. Geen enkel(e) model of methode is zaligmakend, maar het is zalig om ze te beoefenen.

      Deep Listening

      “Deep listening requires the temporary suspension of judgment, and a willingness to receive new information – whether pleasant, unpleasant, or neutral”, zie deze website: Firstpost.com/health/what-is-deep-listening-and-how-can-it-help-you-build-better-relationships.

      Parallel: de oefening Luisteren om diep te verstaan op de pagina Hoe dan?.

      LSD – Luisteren, Samenvatten, Doorvragen

      OMA, NIVEA en LSD; basisinfo: Interact.nu/inspiratie/wat-hebben-oma-nivea-en-lsd-met-elkaar-te-maken. Een variant op LSD is LEV: Luisteren, Erkennen, Vragen stellen.

      NIVEA: meer over Niet Invullen Voor Een Ander is te lezen van deze vrolijke, eigenzinnige blogster met oog voor detail: VakerVrolijk.nl/niet-invullen-voor-een-ander.

      ‘Iemand woorden in de mond leggen’ is een drogreden, wat een fijn bruggetje is naar het overzicht van drogredenen op Wikipedia: nl.Wikipedia.org/wiki/Drogreden.

      Geweldloze communicatie

      Wikipedia basisinfo: nl.Wikipedia.org/wiki/Geweldloze_communicatie.

      Zie ook het overzicht van behoeften (waarden) en gevoelens bij wel en niet-vervulde behoeften dat is te vinden onder het kopje Behoeften en gevoelens in het volgende onderdeel Psychologie & brein.

      Kernkwaliteiten

      Er zijn vele websites over deze zelfkennismethodiek, bijvoorbeeld:

      Een model zoals dat van de kernkwaliteiten zegt niet alles, maar kan behulpzaam zijn bij het bewust worden van wat jou moeiteloos afgaat en bij het vrijlaten van aanvullende kwaliteiten, inclusief de remmingen die daar op kunnen zitten.

      Als je open blijft voor wie je nog meer bent en kunt worden en jezelf traint om de kernkwaliteiten door de uitdagingen en valkuilen heen te zien, begeleid je jezelf in het integreren van een rijk reservoir aan eigenschappen! Waarmee je uitkomt/terugkomt bij de vraag ‘wie ben ik nu en wie ben ik continu?’. Die vragen vind je ook onder Notes to Self onder Het Zelf op de pagina Bewustzijn.

      Naast kernkwaliteiten is bewustzijn over je drijfveren ook interessant, lees hier meer: Kerngroep.com/drijfverenanalyse (zij onderscheiden er zes). Of test je drijfveren via de link bijna onderaan op deze pagina bij Testen & dromen – Drijfveren (zij onderscheiden er negen).

      Humortechnieken

      Ervaar hier de kracht en de slappe lach van 34 humortechnieken:
      HetNLPcollege.nl/humor-aanleren-tips.

      (Humortechniek 7 ‘Extra lang doorgaan op specificiteit’ werkte tijdens het lezen op mijn lalalalalalalalalalalalalalalalalalalachspieren.)

      Terug naar het overzicht

      Sfeerbeeld bij de pagina Mens-zijn

      Feedback geven en ontvangen

      Artikel met richtlijnen voor het geven van feedback: nl.Indeed.com/carrieregids/ontwikkeling/4g-feedback-geven.

      Artikel met richtlijnen voor het ontvangen van feedback: HetNLPCollege.nl/feedback-ontvangen.

      Roos van Leary

      Hoge status, lage status, stop ze in… een taartvorm met acht partjes. Over interactie, impact en invloed: RoosvanLeary.com.

      Belbin teamrollen

      Een start met jouw persoonlijke bewustwording en je rol in teamverband: Belbin.nl/teamrolmodel/teamrollen.

      Het Belbin Teamrol model geeft je inzicht in je eigen gedrag en dat van anderen. Door je hiervan bewust te zijn in samenwerkingen, krijg je oog voor ieders krachten en valkuilen. Zo worden die bespreekbaar en kun je elkaar onderling bewust aanvullen.

      Transactionele analyse

      Transactionele analyse is te zien als persoonlijkheids-, ontwikkelings- en communicatietheorie. Centraal staan drie ego-posities: kritische / voedende ouder, volwassene, aangepaste / vrije kind. Hier vind je een uitleg in tekening en woord: Coachcenter.nl/inspiratie/transactionele-analyse-ta.

      Dramadriehoek / vredesdriehoek

      De dramadriehoek is een model dat je kan helpen bewust te worden van het patroon in ruzies, in niet-werkende communicatie (tussen de delen in jezelf en in contact met anderen). In het drama zijn er een slachtoffer, een redder en een aanklager. Zij hebben alle drie hun kwaliteiten, maar leven die niet op een adequate manier uit. Op internet vind je vele websites over de dramadriehoek.

      De meer bewuste variant ervan wordt de vredesdriehoek of de winnaarsdriehoek genoemd. Op de hierna genoemde website vind je als vervolg daarop de droomdriehoek van Vertrouwen, Verbinding en Vrijheid: LiefdeDelen.nl/van-dramadriehoek-naar-droomdriehoek.Realiteitsdriehoek is misschien een term die nog beter aansluit bij hoe universeel verbonden en positief wederkerig we met elkaar kunnen omgaan…!

      Parallel: een element uit mijn (begrips)ontwikkeling rondom slachtoffergedrag heb ik uitgeschreven in Bijzondere momenten van bewustwording – Eind twintig: de waarde van de slachtofferrol op de pagina Ilona Kuis.

      5 love languages

      Website van de grondlegger Gary Chapman: 5lovelanguages.com/learn.

      Woorden, daden, cadeaus, fysieke aanraking en quality time… Ontwikkel ze alle vijf!

      En wat te denken van een zesde liefdestaal: kiezen voor bewustwording van jezelf zodra je geliefde / dierbare zich gekwetst voelt door wat je (niet) hebt gezegd of gedaan? Dus naast ‘het spijt me, ik heb het zo niet bedoeld, vergeef me, ik houd van je, dank je wel’ (vergelijkbaar met het Hawaïaanse Ho’oponopono gebed) ook serieus je inleving en zelfreflectie aanspreken om de ander met jouw zelfbewustzijn te liefkozen.

      Dit waren de modellen en methoden rondom persoonlijke effectiviteit. Tot slot, testjes om jezelf in kaart te brengen en droomsoorten om bewust van te zijn.

      Terug naar het overzicht

      styling bubbles

      Testen & dromen

      In dit laatste onderdeel vind je online testen en spiegelingen die je zelf kunt uitvoeren; rondom persoonlijkheid, hsp, human design, drijfveren, hersenhelften, spijsvertering en astrologie. Vervolgens komen tot slot drie soorten ervaringen tijdens de slaap aan bod: lucide dromen, hypnagoge en hypnopompe hallucinaties, en astraal reizen.

      Persoonlijkheid – Myers Briggs

      16personalities.com/nl/persoonlijkheidstest

      Een van de assen waar deze test vanuit gaat, is extraversie-introversie. Deze begrippen worden, voor zover mij bekend, meestal vrij standaard gebruikt als karakterbeschrijving, als verwerkingsmodus en/of als contextafhankelijk. Ik zie ze echter bovendien en vooral als stadia in bewustzijnsontwikkeling, waarbij introversie de meer bewuste fase is ten opzichte van extraversie. ‘To go deeper inside’ is tenslotte een meditatieve aanwijzing in een bepaalde fase van je bewustwording, wat tot meer introverte verwerking leidt en eruit kan zien als een introvert, ‘stiller’ persoon met meer aandacht voor de ‘binnenwereld’.

      In een doorgezette bewustwording hoeft het daar niet bij te blijven. De grens tussen ‘buiten’ en ‘binnen’ vervaagt; een totaalervaring ontstaat waarin extraverte actie en introverte beleving met elkaar in balans zijn, congruent zijn, als verlengstukken van elkaar. In dit artikel wordt de mengvorm ambivert genoemd: ElineSluysCoaching.nl/wat-is-introversie.

      Parallellen: 

      • Extraversie is verwant met externaliseren (externaliseerder zijn) en introversie met internaliseren (internaliseerder zijn). Zie voor een wetenschappelijk onderzochte uitleg van deze begrippen bijvoorbeeld het hierboven genoemde boek ‘Ongezien opgegroeid’ over emotionele (on)volwassenheid.
      • Vergelijkbare begrippen zijn externe of interne locus of control: nl.Wikipedia.org/wiki/Locus_of_control.
      • Mocht je het je afvragen, volgens de Myers Briggs test heb ik een INFJ-persoonlijkheid (advocaat; tot de kern van de zaak komen zodat anderen zichzelf kunnen redden). INFP (bemiddelaar met zelfexpressie; schrijver, acteur) is er ook weleens uitgekomen. En jij, is er een grondtype waar jij jezelf in herkent?
      • Een vrouw die haar INFJ-zijn ‘owns’, is Wenzes: www.youtube.com/@Wenzes.

      Hoogsensitiviteit

      Hecht je waarde aan hoogsensitiviteit als perspectief om jezelf te kennen, begrijpen en ontwikkelen? Dan zijn dit nuttige links om jezelf te plaatsen:

      Parallel: hoger op deze pagina, bij Sensitiviteit onder Gaven & begaafdheden, vind je meer inhoudelijke informatie over hsp en hss.

      Human Design

      HumanDesign.tools/hd-types en JovianArchive.com/Get_Your_Chart

      Drijfveren

      Vrijheid, geld, mensen, creativiteit, zekerheid, inhoud, maatschappij, macht en/of tastbaar werk? Test het via JobPersonality.com/drijfverentest.

      Breinhelften & meer

      Een link naar een test (met indicaties) over de ontwikkeling van je linker- en rechterhersenhelften: www.123test.com/nl/brein. Op die website vind je tientallen (eenvoudige) gratis psychologische tests.

      Parallel: het onderdeel Breinbalans / hersenhelften hoger op deze pagina.

      Psychische klachten – 4dkl

      VierDimensionale KlachtenLijst: een wetenschappelijke test die helpt om psychische klachten in kaart te brengen: DKP.nl/apps/4dkl. De test geeft inzicht op basis van vier dimensies: distress, depressie, angst en somatisatie.

      Astrologie; vuur, water, lucht, aarde

      Websites als start voor verder onderzoek:

      Parallel: zie meer Astrologie & engelen op de pagina Universum.

      Terug naar het overzicht

      Lucide dromen

      Verrassend, een commerciële website met slaapoplossingen waar dit artikel over lucide dromen te vinden is: Slaapwijsheid.nl/dromen/lucide-dromen. Een andere uiteenzetting over lucide dromen is te vinden bij hsp-coach Femke de Grijs: FemkedeGrijs.com/hsp-kennisbank/dromen/lucide-dromen-zijn-ze-gevaarlijk.

      Hypnagoge en hypnopompe slaap-waak-ervaringen

      Websites als start om je begrip hiervan te ontwikkelen:

      Uit enkele eigen ervaringen ken ik dit: een zuigende, versnellende, opstijgende kracht tijdens het in slaap vallen, opgenomen zijn in iets wat ik een vibrerend energieveld zou noemen, slaapverlamming tussen waken en slapen in, en het voelen, zien en horen van een menselijke gedaante in mijn slaapkamer die daar fysiek niet kon zijn.

      Deze ervaringen waren naast spannend en bijzonder ook potentieel beangstigend. Terwijl de ervaringen gaande waren, herinnerde ik me een zeer absoluut verwoord mantra dat me in deze ervaringen toch wel gidste, namelijk dat alle angst op illusie is gebaseerd. Daarom focuste ik me om zuiver in het nu, open en stil, te blijven, zodat de energie van de gedaante die ik waarnam minder grip op me zou hebben.

      Het online lezen van vergelijkbare persoonlijke ervaringen was fijn en verhelderend. De gegeven verklaringen -neurologisch, stressgerelateerd, narcolepsie, hallucinaties- lijken, binnen die denkkaders, begrijpelijk, maar overtuigen mij niet volledig. Ze zijn beperkt tot een materialistische, reducerende uitleg. Er klinkt vooringenomenheid, soms dominantie en -voel ik dat goed…?- opluchting doorheen.

      Gaan de gegeven verklaringen niet wat kort door de bocht? Ik blijf open voor meer intuïtieve, paranormale, esoterische verklaringen van waar we in het schemergebied tussen waken en slapen contact mee kunnen maken. Entiteiten die ons bezoeken? Boodschappen uit eerdere levens? Openende, parallelle, non-lokale waarnemingen?

      Astraal reizen

      Astraal reizen? Zelf heb ik er geen ervaring mee, maar als het bestaat, is astraal reizen een waardevolle hint over wie we zijn, hoe we in elkaar zitten als ziel-mens-lichaam en wat ‘dood’ betekent. Onder astraal reizen wordt verstaan: als ziel het lichaam verlaten (uittreden) en naar de astrale sfeer reizen. Meer informatie en een How to handleiding vind je hier: nl.WikiHow.com/Astraal-reizen. Dat ik deze link hier vermeld, is geen advies om dit voor waar aan te nemen en letterlijk de stappen op te volgen. Of astraal reizen überhaupt wenselijk is en geambieerd zou moeten worden, is de vraag. Maar áls het spontaan aanwezig is of optreedt in iemands leven, dan is het de moeite waard om kennis te nemen van geloofwaardige getuigenissen.

      Parallellen:

      • Ervaringsdeskundigen verklaren dat uittreden ook gebeurt bij bijna-dood-ervaringen (BDE). Peter Fenwicks BDE-onderzoek vind je op de pagina Bewustzijn.
      • Als je je wilt oriënteren rondom begrippen als het astrale lichaam, aura en chakra’s, klik dan naar het onderdeel Paranormaliteit.
      • Ook in de leer van de antroposofie leeft de visie dat het menselijk lichaam is opgebouwd uit meerdere lichamen of energievelden die tezamen het lijf vormen. Onder het kopje Warmtezorg (antroposofie) in het onderdeel Emotionele & lichamelijke gezondheid bovenaan vind je een link naar een website met antroposofische gezichtspunten.

      De pagina met kennis over het mens-zijn is hiermee ten einde gekomen. Samen met de eerste drie kennispagina’s (Bewustzijn, Universum en Wereld) vormt dit de ‘body’ van de Kennis-sectie. Ik hoop dat je nog meer zin hebt gekregen om jezelf uit te leven en te ontdekken hoe je jou kunt zijn.

      Vanuit hier kun je freewheelen; naar Vrijere media als je meer verdieping wilt over de wereld, naar Awakening art als je jezelf wilt ontmoeten via muziek en andere kunstvormen, en naar Uitgelichte bronnen voor strelingen en prikkels.

      Voel je de behoefte om bewustwording concreet en privé op jou toe te passen? Meer informatie daarover is te vinden via Begeleiding en Zakelijk coachingstraject. Direct een afspraak maken kan via de pagina Eerste sessie.

      Terug naar het overzicht

      “Vergeten = bewust…?
      Om open, zuiver, puur aanwezig te zijn, moeten we veel zijn vergeten.
      In staat van angst, is vergeten het resultaat van onderdrukken.
      In staat van vrijheid, is vergeten allereerst herinneren.”
      Kennis overzichtspagina icoon
      Kennis

      (Overzichtspagina)

      We leven! In een wereld met voor ieder wat wils.
      Een ontdekkingsreis, een ingenieus spel, een dierbaar proces.