Hoe verleent een hulpverlener echt hulp?
Een beschrijving van hoe ik mezelf ondersteun terwijl ik aan het werk ben, zodat ik helpend en authentiek kan zijn voor iemand anders.
De verantwoordelijkheid van de hulpverlener om eerst zichzelf te helpen
Als procesbegeleider / hulpverlener voel ik het risico om belerend en verheven over te komen zodra ik mijn innerlijk proces in woorden vat hier op deze website. Woorden kunnen gevoelig liggen. Onszelf uitdrukken en verstaanbaar maken vraagt om tact. Toch wil ik iets van belang in dit blog delen en met dit intro durf ik het aan. Komt het!
Onderstaande tekst geeft diepgaand weer hoe present en (op het moment van de samenwerking) zelfvoorzien een hulpverlener (of een ouder) moet zijn om ‘de cliënt’ (of een kind) te kunnen dienen in zijn/haar ontwikkeling.
Het zijn. Mogen zijn, gewoon mogen zijn, in de nabijheid van iemand die ook ‘gewoon zichzelf’ is.Deze woorden klinken eenvoudig en kunnen door bijna iedereen worden uitgesproken, maar de intensiteit waarmee iemand aanwezig kan zijn, verschilt van mens tot mens.
Dit is autonome eigenwaarde die ofwel bewaard is gebleven in die persoon, ofwel is blootgelegd, is heroverd.Als moeder van een zoon sinds 2022 is mijn persoonlijke waarneming / inzicht dat we als baby met ‘eigenwaarde’ worden geboren, puur omdat we er zijn, ongehinderd onszelf, en dat heeft waarde. Ons contact met de bron is dan moeiteloos open. Over die bron, het contact en het zijn gaan diverse doorverwijzingen en eigen teksten op mijn website. De pagina Bewustzijn vormt hiervoor een goed startpunt, net als de uiteenzetting bij Waarom is bewustzijn(sontwikkeling) zo belangrijk?, de oefening De realiteit van eigenwaarde aanboren en de vraag Kan ik alleen zijn? (alle drie op de pagina Hoe dan?).
Dit kan doordat de hulpverlener zich bewust is van zichzelf en vanuit dat besef zichzelf begeleidt (waardeert, leest, voelt, corrigeert, geneest, ordent) en zichzelf ook mag laten zien aan degene met wie hij/zij die dag werkt.
Dat ‘zelf’ kan worden beleefd als een individueel zelf en als een eenheid-zelf. Beide kunnen we bewust ervaren. Het individuele zelf heeft te dealen met eigen pijn, een eigen trauma, angsten en emoties, en hoe die de gedachten, keuzes, woorden en daden beïnvloeden. Het grotere zelf, het besef van aanwezigheid in de werkelijkheid, is de steun, zorg en inspiratie. Dit staat hier in woorden wat technisch onderscheiden, maar in werkelijkheid lopen deze zelven in elkaar over.
Als ik present ben, hoeft degene met wie ik in een sessie ben niet naar mij ‘op zoek’. Als ik mij open, kalm, veilig, vertrouwensvol, geliefd, energiek en krachtig voel, dan hoeft diegene mijn waarde niet te bewijzen of gedwongen voor mij te zorgen. Dan is er ruimte voor diegene om zichzelf als (toenemend) veilig, vrij, vertrouwd, geliefd en zeker te (gaan) ervaren. Hoe meer deze realiteit kan worden beleefd, hoe effectiever de hulpverlening kan zijn.
Beseffen dat we bewustzijn zijn voordat we íemand zijn, is mijn eerste oriëntatie als ik aan het werk ben. De realiteit van mijn innerlijk leven is mijn tweede oriëntatie. Hoe voel ik mij, hoe gaat het met me? Wat gaat er om in mijn binnenwereld? Wat vraag ik van mijzelf en waar toets ik aan? Wat doe ik als ik vermoeid ben, of gespannen, onrustig, in rouw, in groei, uitgelaten? Heeft dit extra zorg nodig van mij? Hoe ga ik daarmee om in de setting van mijn werkkamer waar ik cliënten ontvang? Hoe schakel ik?
Voorop staat dat ik zo bewust mogelijk aanwezig bent bij zoveel mogelijk van wat ik ervaar. Dat gebeurt in mijzelf, vaak woordeloos. Een innerlijke muur van trefzekere watten die alle interne en externe prikkels absorbeert.
Concreter: ik ben dichtbij mijzelf, merk op hoe het die dag met me gaat, en ben daarmee. Ik accepteer het en richt mijn aandacht op het ‘in space’ houden van alles wat ik voel, denk en beleef.Hoe waardevol voel je je als je alleen bent? En hoe waardevol voel je je in sociale omgevingen? Dat eerste kun je elk moment oefenen dat je geen andere mensen om je heen hebt. Met het laatste heb ik intens kunnen oefenen toen ik als trainingsacteur werkte (je wordt dan vaak met spanning, soms met vrees, vooroordeel of weerstand ontvangen).
Wil je hierover doorlezen? Meer over mijn werk en ontwikkeling staat op de pagina Ilona Kuis, bijvoorbeeld onder Mijn werk & werkwijze en Professionele achtergrond.
En dan blijkt dat er onder de stemming van de dag bronvermogens aanwezig zijn. Met ‘bronvermogens’ bedoel ik: helderheid, liefde, kracht, vreugde, schoonheid, stabiliteit, intelligentie, sensitiviteit. Vervolgens rust ik in de op dat moment meest aanwezige bronvermogens en put ik daaruit voor die dag.
In de ene sessie ligt dan het accent op aandacht en ontspanning, in de andere op nuchtere daadkracht en tempo, in weer een andere op scherpe vragen, in een andere op warmte, vertraging, tederheid of creativiteit.
Zo ontstaat er voor mijn gesprekspartner een reëel samenzijn waarin we open contact hebben en kunnen afstemmen en onderzoeken. Want ‘ik ben ook maar een mens’ en het bevordert de gezondheid en het onderzoek van de realiteit als mijn cliënten ook mijn authenticiteit -op passende wijze- mogen ervaren.
Bron van de foto: NashvillePsychotherapyInstitute.org/news/interview-with-Adam-Phillips-the-art-of-nonfiction-no-7-adapted-from-the-Paris-review-may-1-2017.
Voor zover ik het mij juist herinner; de prachtige, briljante tekst werd getoond door Lotte van Lith, tijdens een lezing van haar die ik bijwoonde. Zij staat vermeld bij Gaven & begaafdheden – Theorie van Positieve Desintegratie op de pagina Mens-zijn en op de pagina Collega’s.
Ben je na het lezen van dit blog benieuwd wat Begeleiding in bewustwording in jouw leven kan betekenen? Heb je de indruk dat je mijn hulp wilt bij 'iets' in jouw leven waar bewustwording het echte verschil gaat maken?
Overweeg dan een eerste sessie aan te vragen; dit is een volwaardige sessie van 90 minuten tegen een verlaagd tarief, waarin we kennismaken en je direct op inhoud en gevoel ervaart wat mijn begeleiding voor jou kan doen. Ook mogelijk is een gratis korte kennismaking van 30 minuten!
