Hoe geef ik ongevraagd advies?

Ongevraagd advies geven – acht tips

(creatief toepasbaar op: ongevraagd je mening of ongevraagd feedback geven)

Het is je vast weleens gebeurd dat je ongevraagd advies kreeg van iemand. Mij wel.

Misschien gebeurt het je ook weleens dat je jezelf ongevraagd advies hoort geven. Mij wel.

Ongevraagd is niet per se ongewenst. Ongevraagd advies kan zinnig, waar en welkom zijn. Er valt ons tenslotte van alles aan elkaar op, uit advies kan betrokkenheid spreken, het kan bruikbare informatie opleveren, er kunnen echt goede suggesties bij zitten, een ander ziet dingen die jij niet ziet (spooky!), en het is nou eenmaal lastig om volledig van perspectief te wisselen.

Dat ongevraagde advies mag er dus gewoon zijn. Graag. Van harte welkom. Dat hoort er ook bij. Ja hoor, kom maar hier. Gezellig naast het gevraagde advies en de onuitgesproken gedachten en ideeën.

Hoe zou je op een prettige manier je ongevraagde advies kunnen (vorm)geven? Ik ga ervan uit dat we een aantal dingen willen vermijden. Geen lukrake of lompe zendingen, geen grensoverschrijdende bemoeienis, geen geprojecteerde one size fits all-tips. Het eventueel toegevoegde ‘doe ermee wat je wilt’ is misschien na wat onderzoek ook niet meer zo vaak nodig als het nu wordt gebruikt (maar hij kan heel fijn en integer zijn, misschien net wat zorgvuldiger geformuleerd).

Ik heb een aantal (ongevraagde) adviezen geformuleerd over ongevraagd advies. Mijn waarden zul je er gemakkelijk in kunnen lezen, mijn advies is dan ook daarop gebaseerd. Ik werk puntsgewijs, zonder dat daar per se een rangorde of volgorde in zit. Ik heb de punten geschreven voor de gever, en met wat creativiteit kun je ze omvormen in suggesties voor de ontvanger.

1. Realisatie
   Adem in, adem uit, word je bewust van de situatie en van je neiging om advies te geven. Adem gerust nogmaals in en uit (ga zo door).
2. Motivatie
   Vraag jezelf af wat je motivatie is om advies te geven, en wat je motivatie is om dít advies te geven, aan deze persoon, nu? Dat lijken dezelfde vragen, maar dat zijn het niet. Wat wordt er in jou geraakt dat je advies wilt geven? In een training maakte ik eens mee dat de ene deelnemer een andere deelnemer (goede bekenden van elkaar) gepassioneerd begon te ‘empoweren’ nadat de ander zijn persoonlijke verhaal, onzekerheden en minderwaardigheidsgevoelens had gedeeld. Toen we blootlegden waar de neiging tot adviseren vandaan kwam, bleek dat de empoweraar erg was geraakt door wat de ander vertelde, in de kern eigenlijk heel verdrietig werd dat de ander zich zo klein maakte. Dat was het eerste wat ze had gevoeld, maar ze had het niet bewust opgemerkt. Een belangrijke vraag is daarom: in hoeverre gaat het advies over jouzelf; wiens probleem ben je aan het oplossen?
3. Vorm
   Is advies de meest pure vorm waarin je je beleving kunt uiten? Om welke mate van intimiteit vraagt deze situatie? Als je bij jezelf hebt waargenomen op welke lagen jouw betrokkenheid bij deze situatie zich in jou manifesteert, oftewel als je weet wat er in je omgaat en hoe dat zich wil vertalen in een actie naar buiten toe, dan kun je de vorm kiezen die het beste aansluit. Gevoelens tonen, gedachten delen, advies geven, stil zijn, iets anders? Stel dat je besluit om advies te geven, sla dan 4 en 5 over, en ga direct door naar 6!
4. Ruimte
   Gerelateerd aan jullie relatie. Hoe is de ruimteverdeling tussen jou en degene die je wilt adviseren? Kennen jullie elkaar goed, in hoeverre ben je op de hoogte van diens overwegingen, denkwijze, behoeften, ambities, standpunten e.d.? Realiseer je dat alleen iemands gedrag en acties zichtbaar zijn voor je (behalve als je bijzondere gaven hebt op dit vlak) en dat de interne weg daar naartoe meestal onzichtbaar voor je is. Alleen jij bent 24/7 bij en met jezelf, zo ook de ander. Het kan zijn dat de ander al veel meer heeft overwogen en doorvoeld dan jij denkt. Je ondersteunt iemands eigen verantwoordelijkheid, autonomie en inventiviteit door diens persoonlijke ruimte te respecteren. Geen enkele mate van kennis, ervaring, gevoeligheid, inzicht of wijsheid geeft je een vrijbrief om die ruimte zonder meer te betreden.
5. Finesse
   Vraag jezelf af wat deze persoon (nu) nodig zou kunnen hebben. Denk je dat het geven van advies aansluit bij diens behoeften, ontwikkeling en persoonlijkheid? Het antwoord kan net zo goed ja als nee zijn. Er is hierin geen wetmatigheid, het gaat erom dat je waarneemt en onderzoekt. Voor echte die hards: als je weet hoe je jezelf over het algemeen opstelt richting anderen, probeer dan eens iets anders. Sta je altijd vooraan en twijfel je niet aan de gewenstheid van jouw adviezen? Kijk wat het je oplevert als je je inhoudt. Denk je juist dat jouw adviezen niet zo waardevol zijn, niet goed, slim of origineel genoeg? Doe het toch en geef jezelf de kans om iets nieuws te leren.
6. Openheid
   Je mag delen wat er in je omgaat, en het hoeft niet, stilte kan tenslotte ook fijn zijn. Als je hebt besloten de ander te verwennen met jouw advies, benader hem of haar dan in openheid. Zeg direct wat je vindt of leid je advies in. Je kunt bijvoorbeeld vragen: ‘Mag ik je een advies geven?’ of ‘Wil je weten wat ik ervan vind?’. ‘Inkoppertje’ denk je nu misschien. De crux zit ‘m erin dat het niet zomaar een vraag is die je stiekem gebruikt om van start te gaan, maar dat je ook echt oké bent met het antwoord. Wacht dat antwoord af en honoreer het. Als dat je niet lukt, ga dan terug naar 2.
7. Vrijheid
   Neem de vrijheid om advies te geven, het toont ook je spontaniteit. Wil je mijn advies? (hoor ik een ja?) Ik adviseer je om te onderzoeken, te experimenteren, te doen wat bij jou past, wat bij de ander past, te ervaren wat wel en niet werkt, en te beseffen dat we een aantal universele behoeften hebben: verbinding, erkenning en autonomie. Jouw advies leent zich daar uitstekend voor! Zowel om aan jouw behoeften hierin tegemoet te komen, als aan die van de ander.
8. Vriendelijkheid
   Besteed aandacht aan de vriendelijkheid waarmee je je advies brengt. Die ligt voor de hand, maar is nog niet zo gemakkelijk. Het doorlopen van de punten 1 tot en met 7 helpen je erbij. Tot slot: het is heel gangbaar en normaal om advies te geven of te krijgen. Mocht het je weer eens gebeuren en je had dat achteraf gezien liever voorkomen… Glimlach en begin weer bij 1.

Ben je na het lezen van dit blog benieuwd wat Begeleiding in bewustwording in jouw leven kan betekenen? Heb je de indruk dat je mijn hulp wilt bij 'iets' in jouw leven waar bewustwording het echte verschil gaat maken?

Overweeg dan een eerste sessie aan te vragen; dit is een volwaardige sessie van 90 minuten tegen een verlaagd tarief, waarin we kennismaken en je direct op inhoud en gevoel ervaart wat mijn begeleiding voor jou kan doen. Ook mogelijk is een gratis korte kennismaking van 30 minuten!